Prezentowniki książkowe są jednym z tych postów, na które możecie natrafić na wielu blogach (prawdopodobnie nie tylko książkowych) i czasami zastanawiam się czy istnieje rzeczywista potrzeba żebym dorzucała do tego swoje przysłowiowe trzy grosze. Statystyki Złodziejki jednoznacznie wskazują jednak, że jest to coś czego aktualnie najchętniej poszukujecie na blogu. Poza tym, nie ukrywam, że lubię przygotowywać tego rodzaju zestawienie. Przygotowując tegoroczny prezentownik książkowy starałam się wskazać nie tylko nowości wydawnicze, ale także nieco starsze pozycje. Zależało mi na tym, aby nie powielać pozycji z poprzednich postów  - jak wiadomo, książki nie mają daty przydatności i tytuły, które polecałam Wam w ubiegłych latach w podobnego rodzaju postach, wciąż doskonale sprawdzą się jako prezent (zwróćcie uwagę zwłaszcza na edycję prezentownika z 2018 roku, bo jest tam mnóstwo absolutnie fantastycznych tytułów). Część z wymienionych poniżej tytułów to tytuły, które należą do moich ulubieńców, niektóre - niekoniecznie, ale wszystkie z wymienionych pozycji czytałam i mogę je z czystym sumieniem polecić konkretnemu odbiorcy.

Tak jak w poprzednim roku, klikając na konkretny tytuł, zostaniecie przekierowani do księgarni internetowej, która w momencie powstawania posta oferowała najniższą cenę. A teraz, nie przedłużajac - zapraszam Was do zestawienia. 

Podobne posty z poprzednich lat:

Dla miłośników historii o kobietach i relacjach międzyludzkich: W ubiegłym roku polecałam Wam inną powieść Taylor Jenkins Reid, ale w tym nie mogłam nie wspomnieć o <SIEDMIU MĘŻACH EVELYN HUGO>. Wiem, że sporo mówi się o tym tytule, ale nie bez powodu - to opowieść, która podejmuje tematy związane z różnorodnością, doskonale oddaje klimat Hollywood i kreuje niezapomnianą sylwetkę kobiecą. Kolejna pozycja to powieść autorki, o której również już Wam wspominałam w ubiegłych latach - <WIELKA SAMOTNOŚĆ> od Kristin Hannah. Tym razem nie mamy jednak do czynienia z historią osadzoną na tle II wojny światowej, jak w przypadku „Słowika", lecz z opowieścią rozgrywającej się w dzikiej scenerii Alaski. Kristin Hannah pisze o trudnej miłości i walce o przetrwanie. W niektórych sklepach, stacjonarnych i internetowych, możecie natrafić na pakiet obu wspomnianych wyżej powieści autorki (chyba jest on aktualnie dostępny w Biedronce) i jeśli dysponujecie nieco większym budżetem, jest to dobra inwestycja. Dla odmiany, kolejna pozycja, czyli <IMMORTALIŚCI> Chloe Benjamin, nie jest tak popularnym tytułem w książkowej blogosferze. Tymczasem jest to powieść, za którą stoi niesamowicie ciekawy koncept i jego bardzo dobra realizacja. Historia o samotności, strachu i o tym, w jaki sposób pewne wydarzenia mogą zmienić nasze postrzeganie na świat. Następny tytuł - <MATKI> nie jest obecnie dostępny w żadnej ofercie księgarni internetowej, ale wciąż możecie znaleźć go stacjonarnie (podsyłam Wam link do strony Empiku, gdzie możecie sprawdzić, w których dokładnie salonach jest on dostępny). Jeżeli dysponujecie czasem wolnym i nie brak Wam pewnej determinacji, możecie też poszukać powieści Britt Bennett w supermarketach, w koszach z tanią książką (wiem, że była ona dostępna choćby w Carrefourze). To doskonały wybór dla wielbicieli spokojnej prozy - nieco smutnej, ale mądrej historii, traktującej choćby o życiu w małym miasteczku, w cieniu czynów swoich rodziców. Kolejny tytuł to powieść tegorocznej laureatki Bookera - Margaret Atwood <GRACE I GRACE>. Oparta na prawdziwej historii, przedstawia niesamowicie intrygujący kobiecy portret. Doskonały wybór zwłaszcza dla tych czytelników, którzy upodobali sobie „Skazaną" Hannah Kent. <PIKANTNE HISTORIE DLA PENDŻABSKICH WDÓW> to z kolei świetna powieść, opowiadająca historię niecodziennej przyjaźni pomiędzy grupą kobiet, która dodatkowo przybliża nieco czytelnikowi pendżabską kulturę. Ostrzegam natomiast, że w powieści Balli Kaur Jaswal rzeczywiście znajduje się kilka nieco pikantnych historii, więc uważajcie komu wręczacie prezent. Ostatnia pozycja z tej kategorii to gruzińska saga rodzinna - <ÓSME ŻYCIE (DLA BRILKI)>. Nino Haratischwili przybliża losy jednej rodziny na przestrzeni lat  i przeplata je opowieścią o historii i kulturze Gruzji. 

Dla wielbicieli mniej lub bardziej tradycyjnych historii z dreszczykiem i tajemnicami: Polecenia książek dla miłośników intryg kryminalnych zaczniemy nieco nietypowo, bo od opowieści, która zamiast uczucia niepokoju, wywołuje uśmiech na twarzy. <ŚLEDZTWO OD KUCHNI CZYLI KLASYCZNA POWIEŚĆ KRYMINALNA O WDOWIE, ZAKONNICY I PSIE (Z KULINARNYM PODTEKSTEM)> to niesamowicie ciepła i zabawna opowieść z wyrazistą postacią głównej bohaterki. Dobry wybór zwłaszcza dla miłośników takich autorów jak Marta Matyszczak, Marta Obuch, Alek Rogoziński czy Olga Rudnicka. Następna pozycja to z kolei prezent idealny dla wielbicieli twórczości Wojciecha Chmielarza. Zresztą, sama przeczytałam <DOM BEZ KLAMEK> właśnie z polecenia autora. To ten rodzaj kryminału, który sama bardzo sobie cenię - dobrze napisany, z ciekawą i nieprzekombinowaną intrygą. Kolejna propozycja, czyli <ŻONA MORDERCY> to dobry wybór dla czytelników, którzy zaczytują się w thrillerach, ale być może trudno jest już im znaleźć w tym gatunku coś nowego. Rachel Caine nie zaskakuje może plot twistami, ale tworzy niezwykle klimatyczną powieść i w ciekawy sposób ujmuje kwestie tego jak ogromną rolę odgrywają obecnie wszelakiego rodzaju media społecznościowe. Jeżeli chodzi o twórczość B. A. Paris sama mam względem niej raczej mieszane uczucia. Ale ta pierwsza, debiutancka powieść, czyli <ZA ZAMKNIĘTYMI DRZWIAMI> jest w moim odczuciu dobrym wyborem dla miłośników gatunku, którzy ponad zaskakujące zwroty akcji (widzicie tutaj jakiś trend?), cenią sobie atmosferę. Kolejna powieść również będzie ciekawym wyborem dla „wyjadaczy gatunku". <MIASTECZKO KŁAMCÓW> wyróżnia na tle innych powieści przede wszystkim forma (w pewnym momencie poznajemy historię niejako „od tyłu"). Uwierzcie mi, osoby, które czytają sporo kryminałów/thrillerów docenią to, że będą mogły posmakować czegoś innego w tym gatunku. <ZDĄŻYĆ PRZED ZMROKIEM> to z kolei doskonały wybór dla wielbicieli tzw. procedurali. Jeżeli macie w swoim gronie miłośników twórczości np. Roberta Dugoniego, warto zapoznać go z serią Tany French. Kolejne pozycje nieco bardziej odbiegają od klasycznego kryminału i jeżeli w ogóle pojawia się w nim motyw jakiejś zbrodni, jest on raczej pretekstem do opowiedzenia większej historii. <OWIECZKI DOBRE, OWIECZKI ZŁE> to niespieszna, spokojna opowieść o małym miasteczku i o tym, z jaką łatwością wydajemy opinie na temat innych. Jeżeli szukacie prezentu dla miłośnika historii o małych społecznościach i łączących ich relacjach, powieść Joanny Cannon będzie doskonałym wyborem. Tegoroczna nowość od Stuarta Turtona - <SIEDEM ŚMIERCI EVELYN HARDCASTLE> będzie z kolei świetnym wyborem dla miłośników nieco bardziej złożonych opowieści. To historia, która posiada niesamowicie oryginalną fabułę, jest świetnie napisana i w jakiś daleki sposób nawiązuje jednak klimatem do klasycznych powieści Agathy Christie. A powieść Blake'a Croucha  <MROCZNA MATERIA> to wybór dla czytelników, którzy cenią historie na pograniczu gatunku - w tym wypadku, połączenie thrillera z powieścią science-fiction. 

*Zdjęcie wykorzystane w poście zostało wykonane pochodzi z Unsplash - Anita Austvika

Przeszło trzy lata temu, dokładniej rzecz ujmując w czerwcu 2016 roku, opublikowałam na Złodziejce listę 100 książek, które chciałam przeczytać (możecie się z nią zapoznać o TUTAJ). Zestawienie wpisywało się w aktualne trendy jeśli chodzi o rodzaj materiałów publikowanych w blogosferze książkowej (zarówno jeśli chodzi o blogi, jak i vlogi), ale też stosunkowo dobrze reprezentowało mój ówczesny  gust czytelniczy (tradycyjny misz-masz, ale można było znaleźć tam jeszcze sporo literatury Young Adult i New Adult). Kiedy patrzę na niego dzisiaj, dostrzegam sporo pozycji, które w gruncie rzeczy już mnie nie interesują (jeżeli jesteście ciekawi, w lipcu 2017 opublikowałam „Wielką konfrontację” - zdradziłam jakie tytuły z listy udało mi się przeczytać. A chociaż od tamtego momentu minęło sporo czasu, tak naprawdę niewiele się zmieniło.). I chociaż nie jest to ten rodzaj posta, który wnosi jakąś wartość merytoryczną, pomyślałam, że to całkiem dobry moment na to by stworzyć taką listę na nowo. Po pierwsze, w przyszłości będzie dla mnie ciekawą pamiątką na to, jakie pozycji interesowały mnie w 2019 roku. Po drugie, stanowi doskonały pretekst do tego by dowiedzieć się, po które z tytułów powinnam sięgnąć w pierwszej kolejności. 

Przedstawiam Wam zatem listę 100 książek, które zamierzam przeczytać vol. 2. Jest to totalny misz masz gatunkowy - od literatury młodzieżowej, przez kryminały i powieści obyczajowe, a na literaturze faktu kończąc. Sporo tu tegorocznych nowości, bo opierałam się przy tworzeniu tego zestawienia przede wszystkim na moich dwóch goodreadsowych półkach - ze zbiorem wszystkich nieprzeczytanych tytułów jakie posiadam oraz ze zbiorem tzw. listy życzeń (a ta druga to, co tu dużo ukrywać, w zdecydowanej większości pozycje z 2019 roku). Jestem ciekawa czy za rok wykreślę chociaż połowę z tych tytułów i oczywiście czekam na wszelkie Wasze sugestie. 

„Nevermoor. Przypadki Morrigan Crow” Jessica Townsend // „Duchy rebelii” Alwyn Hamilton // „Cress” Marissa Meyer // „Król z bliznami” Leigh Bardugo // „Moc srebra” Naomi Novik // „Muza koszmarów” Laini Taylor // „Vicious. Nikczemni” V. E. Schwab // „Gdyby ocean nosił twoje imię” Taharah Mafi // „Sadie” Courtney Summers // „Sól morza” Ruta Sepetys

*Zdjęcie wykorzystane w poście Rabie Madaci z Unsplash

Sięganie po powieści autorów, których twórczość zdążyłam już w mniejszym czy też większym stopniu poznać, było jednym z moich noworocznych postanowień przez kilka ostatnich lat. Zbyt często zdarzało mi się już w przeszłości zachwycać czyimś piórem, a następnie latami ignorować jego inne dzieła i w końcu postanowiłam jakoś z tym zawalczyć. Wypożyczenie „Pod osłoną nocy"  było małym krokiem ku realizacji tego postanowienia. Jak być może pamiętacie, „Złodziejka" autorstwa Sarah Waters była jedną z moich absolutnie lektur 2017 roku i miałam nadzieję, że kolejna powieść autorki chociaż w niewielkim stopniu wywoła we mnie podobne emocje. I pod pewnymi względami tak własnie było.

Jest rok 1947, a mieszkańcy Londynu, jak i samo miasto starają się w jakiś sposób otrząsnąć po wydarzeniach II wojny światowej. Kay, która podczas wojny żyła pełnią życia, dziś snuje się bez celu ulicami miasta. Helen nie potrafi pozbyć się lęku, że jej szczęście jest jedynie ulotną chwilą. Viv tkwi w relacji, która przynosi jej niemal wyłącznie cierpienie. Z kolei Duncan nieustannie toczy walkę z własnymi demonami.

„Pod osłoną nocy" znacząco różni się od wspomnianej już przeze mnie „Złodziejki" i być może jest to przyczyna, dla której miałam pewne trudności z tym by wczuć się w lekturę. Sarah Waters nie skupia się na jednym wątku, przedstawia nam losy czterech, raczej tajemniczych postaci, przeskakując pomiędzy poszczególnymi perspektywami i utrzymując atmosferę niedopowiedzeń i niejasności. Nie mam wątpliwości, co do tego, że autorka w sposób świadomy wprowadziła w swoją powieść swego rodzaju chaos. Ale równocześnie nie mogę nie wspomnieć o tym, że znacząco utrudniło mi to zaangażowanie w lekturę.

Sarah Waters wprowadza ponad to dosyć ciekawy, choć nie do końca ułatwiający lekturę, zabieg. Chronologia wydarzeń rozgrywających się w powieści zostaje zaburzona. Losy wszystkich postaci poznajemy w trzech częściach - tej dotyczących czasów po wojnie, w jej trakcie i na samym jej początku, dokładnie w tej kolejności. Tego rodzaju zabieg zdecydowanie ma pewne walory i świadczy o kunszcie pisarskim Sarah Waters. autorka odwleka w czasie ujawnienie niektórych tajemnic, budując tym samym napięcie i czyni całą historię bardziej dramatyczną - ostatnia część powieści nabiera gorzkiego, wręcz tragicznego wydźwięku - nieuchronność pewnych wydarzeń i ulotność szczęścia. I nie ukrywam, że właśnie to mocne pod względem emocjonalnym zakończenie, było jednym z kluczowych powodów, dla których oceniam całą lekturę tak wysoko.

Doceniam też to, że nawet jeśli Sarah Waters osadza swoją powieść w czasach, o których sporo już pisano, obiera nieco odmienną perspektywę. Poznajemy więc wojnę oczami więźniów, szarych jednostek niezaangażowanych w walkę i kobiet, które w trakcie walk pełniły w mieście „męskie funkcje". Wrażliwość autorki przebija się także w pierwszej części powieści, gdy opisuje trudności jakie odczuwali ludzie by przystosować się na nowo do „normalnego", wolnego od wojny życia, a także w sposobie w jaki kreuje relacje pomiędzy bohaterami- te romantyczne (w tym, charakterystyczne dla twórczości autorki, związki homoseksualne) i nie tylko.

Zdecydowanie nie tego oczekiwałam, sięgając po „Pod osłoną nocy" Potrzebowałam czasu by przywyknąć do sposobu narracji i pewnej sztuczności, która wkrada się w chwilach, gdy bohaterowie rozmawiają o swoich uczuciach. Ale zamknęłam ów powieść z przeświadczeniem, że jest to może inne, ale wciąż bardzo dobre wcielenie autorki. I zdecydowanie nie zamierzam poprzestać na lekturze dwóch jej powieści.

„Pod osłoną nocy" Sarah Waters; tłum. Magdalena Moltzan-Małkowska; wydawnictwo Prószyński i S-ka; Warszawa 2006 ★★★★☆

Lista 100 książek, które należy przeczytać przygotowana przez BBC kilka(naście?) lat temu, stanowi inspiracje dla wielu wyzwań czytelniczych. Niewykluczone, że sama wspominałam o niej kiedyś na Złodziejce, szukając inspiracji czytelniczych. Tymczasem kilka dni temu brytyjska stacja opublikowała kolejne zestawienie. Obejmuje ono pozycje wydane w języku angielskim w ciągu ostatnich 300 lat, które w jakimś stopniu ukształtowały świat. Książki, pogrupowane w dziesięć działów tematycznych (wymienione poniżej), zostały wyselekcjonowane przez panel sześciu ekspertów - prezentera radiowego i redaktora „Times Literary Supplement" Stiga Abella, prezenterkę Mariellę Frostrup, pisarzy - Juno Dawson, Kit de Waal i Alexandra McCalla Smitha oraz dyrektora Festiwalu Literackiego w Bradford Syima Aslama. 

Poniższe zestawienie nie powiela wspomnianej wcześniej listy 100 książek, które należy przeczytać (chociaż można znaleźć kilka punktów wspólnych). Znajdują się tu zarówno swego rodzaju klasyki literatury, jak i pozycje stosunkowo nowe, można też mówić o dużej różnorodności gatunkowej. Przyznaję, że nie miałam okazji zapoznać się z większością wymienionych tytułów (przeczytałam około 15 ze 100 pozycji), ale i tak jestem zaskoczona brakiem niektórych powieści (choćby „Opowieści podręcznej"). Poniżej możecie zapoznać się z pełną listą, z uwzględnieniem, które z książek doczekały się polskiego wydania (opierałam się głównie na bazie portalu Lubimyczytac.pl), zostawiam Wam także linki do dwóch materiałów przygotowanych przez anglojęzycznych booktuberów z ich komentarzem odnośnie listy.

Jestem ciekawa, jakie jest Wasze podejście do tego rodzaju zestawień - czy uważacie, że są one potrzebne?, albo czy stanowią dla Was pewną inspiracje co czytać? Koniecznie dajcie też znać jakie tytuły zostały według Was niesłusznie pominięte w niniejszym zestawieniu. 

Tożsamość 

„Umiłowana” ang. „Beloved” – Toni Morrison

„Dni bez końca” ang. „Days Without End” – Sebastian Barry

„Płomyki pamięci” ang. „Fugitive Pieces” – Anne Michaels

„Połówka żółtego słońca” ang. „Half of a Yellow Sun” – Chimamanda Ngozi Adichie

„Droga do domu” ang. „Homegoing” – Yaa Gyasi

„Wysepka” ang. „Small Island” – Andrea Levy

„Szklany klosz” ang. „The Bell Jar” – Sylvia Plath

„Bóg rzeczy małych” ang. „The God of Small Things” – Arundhati Roy

„Wszystko rozpada się” ang. „Things Fall Apart” – Chinua Achebe

„Białe zęby” ang. „White Teeth” – Zadie Smith

  

Miłość, sex & romans

„Dziennik Bridget Jones” ang. „Bridget Jones’s Diary” – Helen Fielding

ang. „Forever” – Judy Blume

„Mój Giovanni” ang. „Giovanni’s Room” – James Baldwin

„Duma i uprzedzenie” ang. „Pride and Prejudice” – Jane Austen

„Jeźdźcy” ang. „Riders” – Jilly Cooper

ang. „Their Eyes Were Watching God” – Zora Neale Hurston

„Dalekie pawilony” ang. „The Far Pavilions” – M. M. Kaye

„Czterdzieści zasad miłości” ang. „The Forty Rules of Love” – Elif Shafak

„Namiętność” ang. „The Passion” – Jeanette Winterson

ang. „The Slaves of Solitude” – Patrick Hamilton

Przygoda

ang. „City of Bohane” – Kevin Barry

„Igła” ang. „Eye of the Needle” – Ken Follett

„Komu bije dzwon” ang. „For Whom the Bell Tolls” – Ernest Hemingway

Trylogia „Mroczne materie” ang. „His Dark Materials” Trilogy – Philip Pullman

„Ivanhoe” ang. „Ivanhoe” – Walter Scott

ang. „Mr Standfast” – John Buchan

„Głęboki sen” ang. „The Big Sleep” – Raymond Chandler

„Igrzyska śmierci” ang. „The Hunger Games” – Suzanne Collins

Cykl „Przygody kapitana Jacka Aubreya i Stephena Maturina” ang. „The Jack Aubrey Novels” – Patrick O’Brian

Trylogia „Władca pierścienia” ang. „The Lord of the Rings” Trilogy – J.R.R. Tolkien

Życie, śmierć & inne światy 

„Gra o tron” ang. „A Game of Thrones” – George R. R. Martin

ang. „Astonishing the Gods” – Ben Okri

„Diuna” ang. „Dune” – Frank Herbert

„Frankenstein” ang. „Frankenstein” – Mary Shelley

„Gilead” ang. „Gilead” – Marilynne Robinson

„Opowieści z Narni” ang. „The Chronicles of Narnia” – C. S. Lewis

„Świat Dysku” ang. „The Discworld Series” – Terry Pratchett

„Ziemiomorze” ang. „The Earthsea Trilogy” – Ursula K. Le Guin

Cykl „Sandman” ang. „The Sandman Series” – Neil Gaiman

„Droga” ang. „The Road” – Cormac McCarthy

  

Polityka, władza & protest

„Tysiąc wspaniałych słońc” ang. „A Thousand Splendid Suns” – Khaled Hosseini

„Nowy wspaniały świat” ang. „Brave New World” – Aldous Huxley

ang. „Home Fire” – Kamila Shamsie

„Władca much” ang. „Lord of the Flies” – William Golding

ang. „Noughts & Crosses” – Malorie Blackman

ang. „Strumpet City” – James Plunkett

„Kolor purpury” ang. „The Color Purple” – Alice Walker

„Zabić drozda” ang. „To Kill a Mockingbird” – Harper Lee

„V jak Vandetta” ang. „V for Vendetta” – Alan Moore

ang. „Unless” – Carol Shields

Klasy & społeczeństwo 

„Dom pana Biswasa” ang. „A House for Mr Biswas” – V. S. Naipaul

„Ulica Nadbrzeżna. Cudowny czwartek” ang. „Cannery Row” – John Steinbeck

„Hańba” ang. „Disgrace” – J.M. Coetzee

„Nasz wspólny przyjaciel” ang. „Our Mutual Friend” – Charles Dickens

ang. „Poor Cow” – Nell Dunn

„Z soboty na niedzielę” ang. „Saturday Night and Sunday Morning” – Alan Sillitoe

„Judyta” ang. „The Lonely Passion of Judith Hearne” – Brian Moore

„Pełnia życia panny Brodie” ang. „The Prime of Miss Jean Brodie” – Muriel Spark

„Okruchy dnia” ang. „The Remains of the Day” – Kazuo Ishiguro

„Szerokie morze Sargassowe” ang. „Wide Sargasso Sea” - Jean Rhys

Dojrzewanie 

„Emilka z Księżycowego Nowiu” ang. „Emily of New Moon” – L. M. Montgomery

ang. „Golden Child” - Claire Adam

„Oryks i Derkacz” ang. „Oryx and Crake” – Margaret Atwood

ang. „So Long, See You Tomorrow” – William Maxwell

ang. „Swami and Friends” – R. K. Narayan

ang. „The Country Girls” - Edna O’Brien

Seria „Harry Potter” ang. „The Harry Potter series” - J. K. Rowling

„Outsiderzy” ang. „The Outsiders” – S. E. Hinton

„Adrian Mole lat 13 i ¾. Sekretny dziennik” ang. „The Secret Diary of Adrian Mole, Aged 13 ¾” - Sue Townsend

Saga „Zmierzch” ang. „The Twilight Saga” – Stephenie Meyer

Rodzina & przyjaźń 

„Pretendent do ręki"  ang. „A Suitable Boy" – Vikram Seth

„Zaczarowane baletki" ang. „Ballet Shoes" – Noel Streatfeild

ang. „Cloudstreet" – Tim Winton

ang. „Cold Comfort Farm" – Stella Gibbons

„Zdobywam zamek" ang. „I Capture the Castle" – Dodie Smith

„Miasteczko Middlemarch" ang. „Middlemarch" – George Eliot

ang. „Tales of the City" – Armistead Maupin

„Kroniki portowe” ang. „The Shipping News” – E. Annie Proulx

„Lokatorka z Wildfell Hall” ang. „The Tenant of Wildfell Hall” – Anne Brontë

„Wiedźmy" ang. „The Witches" – Roald Dahl

Zbrodnia & konflikt

„Amerykański spisek" ang. „American Tabloid" – James Ellroy

„Ameryka w ogniu" ang. „American War" – Omar El Akkad

ang. „Ice Candy Man" – Bapsi Sidhwa

„Rebeka" ang. „Rebecca" -Daphne du Maurier

„Odrodzenie" ang. „Regeneration" – Pat Barker

„Ludzkie dzieci" ang. „The Children of Men" – P.D. James

„Pies Baskervillów" ang. „The Hound of the Baskervilles" – Arthur Conan Doyle

„Uznany za fundamentalistę" ang. „The Reluctant Fundamentalist" – Mohsin Hamid

„Utalentowany pan Ripley" ang. „The Talented Mr Ripley" – Patricia Highsmith

„Spokojny Amerykanin" ang. „The Quiet American" – Graham Greene

Łamanie zasad

„Sprzysiężenie osłów" ang. „A Confederacy of Dunces" – John Kennedy Toole

„Kopista Bartleby. Historia z Wall Street" ang. „Bartleby, the Scrivener" – Herman Melville

„Habibi" ang. „Habibi" – Craig Thompson

ang. „How to be Both" – Ali Smith

„Orlando" ang. „Orlando" – Virginia Woolf

„Wieczory cyrkowe" ang. „Nights at the Circus" – Angela Carter

„Rok 1984” ang. „Nineteen Eighty-Four” – George Orwell

ang. „Psmith, Journalist" – P. G. Wodehouse

„Ostatnie westchnienie Maura" ang. „The Moor’s Last Sigh" – Salman Rushdie

ang. „Zami: A New Spelling of My Name" – Audre Lorde

*Zdjęcie wykorzystane w poście udostępnione na licencji CC przez Darwin Vegher na Unsplash

Nie wiem czy ktoś z Was jest tu na tyle długo by pamiętać tekst sprzed przeszło roku, w którym, zainspirowana zagranicznym booktubem, bawiłam się w swego rodzaju medium książkowe (możecie go przeczytać w  TYM miejscu). Bazując na opiniach innych czytelników i znając swój własny gust czytelniczy, starałam się przewidzieć, które pozycje z mojej biblioteczki mogą mi się spodobać na tyle, aby „zasłużyć" na 5-gwiazdkową ocenę. Pamiętam, że pracowanie nad tym postem, sprawiło mi mnóstwo frajdy, ale stanowiło też doskonały pretekst do refleksji na temat tego czego tak naprawdę poszukuję w literaturze. Tylko że tak naprawdę niniejszy post nigdy nie miał pozostać odosobniony. Już w momencie, gdy klikałam pomarańczowy przycisk „Opublikuj", planowałam jego kontynuacje, w której zdradziłabym Wam czy wymienione tytuły rzeczywiście tak mnie zachwyciły, a potem ewentualne kolekcje teksty utrzymane w podobnym formacie. Minęło pół roku, rok, a nawet półtora, a ja w końcu przechodzę do realizacji tego pomysłu, w zgodzie z zasadą, że lepiej późno niż wcale.

Wszystko czego Wam nie powiedziałam, Celeste Ng

Tajemna historia, Donna Tartt

O ile „Wszystko czego Wam nie powiedziałam" jest powieścią, która wśród polskich czytelników nie doczekała się rozgłosu, o tyle o „Tajemnej historii" wspomina się bezustannie i to zazwyczaj w samych superlatywach (przynajmniej jeżeli rozmawiamy o środowisku blogosfery). Ale nie bez powodu. Donna Tartt snuje opowieść o elitarnej grupie młodych i nieco ekscentrycznych studentów filologii klasycznej. Chociaż na kartach powieści dochodzi do morderstwa, nie mamy do czynienia z klasyczną powieścią gatunkową - po pierwsze, od samego początku jesteśmy świadomi tego kto zginie i kto jest za to odpowiedzialny; po drugie, autorka nie próbuje swoją powieść wypełnić sztuczną akcją i nagłymi plot twistami. Wręcz przeciwnie, Donna Tartt snuje swoją powieść powoli, przykładając wagę przede wszystkim do warstwy językowej i portretów psychologicznych bohaterów. To historia, która posiada niesamowity klimat i skłania czytelnika do pewnej refleksji. Kolejna trafnie przewidziana 5-gwiazdkowa lektura, w tym zestawieniu.

Szóstka wron, Leigh Bardugo

„Szóstka wron", w przeciwieństwie do poprzednich tytułów, należy do powieści typowo rozrywkowych i nie sposób porównać ją do twórczości Donny Tartt czy Celeste Ng. Zdecydowanie wyróżnia się jednak na tle swojego gatunku. „Szóstka wron" to opowieść o „sześciu niebezpiecznych wyrzutkach i jednym niebezpiecznym skoku". Sama fabuła jest ciekawa - pełna potencjalnego zagrożenia, przygód i akcji; na uwagę zasługuje też niesamowicie rozbudowane i fascynujące uniwersum, ale tak naprawdę jej siła tkwi przede wszystkim w grupie bohaterów. To takie postacie, które kryją w sobie niesamowite opowieści - ich sylwetki są bardzo niejednoznaczne, skomplikowane i osnute pewną warstwą tajemniczości. Otwierając „Szóstkę wron", niejako wkraczamy już w pewną historie - niektóre relacje mają swój początek na długo przed pierwszym rozdziałem, a przez to stają się dużo ciekawsze i bardziej wiarygodne. Jeżeli czytaliście poprzednią trylogię autorki, nie sposób nie docenić progresu w jej warsztacie pisarskim. Jasne, to nie jest historia pozbawiona wad i być może pokuszę się kiedyś o stworzenie osobnego wpisu na temat „Szóstki wron", ale przez wzgląd na to jak fantastycznie się bawiłam w trakcie lektury i tak wystawiłam kolejną 5-gwiazdkową recenzje.

Dżentelmen w Moskwie, Amor Towles

Tak jak wspominałam w pierwszym poście, „Dżentelmen w Moskwie" był powieścią, o której wiedziałam najmniej przed rozpoczęciem lektury. Po zachwytach książkowego środowiska nad polskim wydaniem tego tytułu, tak naprawdę niewiele słyszałam o wrażenie wywarł na czytelnikach. I szkoda, że nie wspomina się o tej powieści więcej. „Dżentelmen w Moskwie" opowiada historię hrabiego Rostowa, który na skutek wyroku bolszewickiego sądu, do końca życia nie może opuścić murów moskiewskiego hotelu Metropol. Jeżeli wydaje się Wam, że obszerna powieść ograniczona do ścian hotelu, nie ma nic ciekawego do zaprezentowania, jesteście w błędzie - Amor Towles stworzył bowiem opowieść wyjątkową. Siła „Dżentelmena w Moskwie" tkwi nade wszystko w sposobie, w jaki autor kreuje relacje pomiędzy bohaterami - osobliwe, a jednocześnie cudowne przyjaźnie. Ogromną wagę przykłada do oddania realiów XX-wiecznej Rosji - sporo wspomina się tu o wielkich pisarzach i kompozytorach i daje się odczuć jakąś nostalgię i szacunek do starego porządku rzeczy. Ponad to Amor Towles w poruszający sposób przedstawia subtelne zmiany jakie zachodzą zarówno w relacjach hrabiego z innymi ludźmi, jak i otaczającym go świecie - nie wszystkie kwestie zostają wyrażone wprost, co nie oznacza, że zostają zepchnięte na dalszy plan czy nie są równie istotne. I chociaż wiem, że nie jest to historia dla każdego, przede wszystkim przez wzgląd na powolną akcję i stosunkowo obszerne akapity dotyczące tła historycznego, osobiście byłam zachwycona lekturą. To czwarta 5-gwiazdkowa ocena w tym zestawieniu.

Dzień dobry, północy, Lily Brooks-Dalton

Ostatnią z powieści, którą wytypowałam jako 5-gwiazdkową lekturą, był debiut Lily Brooks-Dalton „Dzień dobry, północy". Trudno mi przybliżyć Wam fabułę tej pozycji, głównie dlatego że przez niespełna 300 stron, tak naprawdę niewiele się tu dzieje i sporo kwestii pozostaje w charakterze domysłów. Lily Brooks-Dalton opisuje dwójkę bohaterów, którzy znajdują się daleko od reszty świata (jeden bada gwiazdy w odległej placówce naukowej, drugi, a właściwie druga - odbywa podróż kosmiczna) i w pewnym momencie tracą z nim kontakt na skutek jakiejś katastrofy. Przyznaję, że gdyby nie sporządzone zawczasu notatki, niewiele pamiętałabym teraz z lektury - raczej ogólne wrażenie, niż konkretne wątki. „Dzień dobry, północy" ma taki bardzo delikatny, subtelny, liryczny charakter. Lily Brooks-Dalton dobrze udaje się oddać samotność i niepewność jaka towarzyszy bohaterom. Jest to ten rodzaj spokojnej lektury, która uderza w czytelnika emocjami, czasami pojedynczą sceną. Niestety, nie jest to jednak powieść pozbawiona wad - autorce zdarza się czasami trochę za bardzo ponieść wyobraźni i niektóre sceny są trochę zbyt patetyczne; powiązanie pomiędzy wątkami jest stosunkowo łatwe do przewidzenia i wątpię czy ktoś poczuł się nim zaskoczony; zakończenie pozostawia sporo kwestii otwartych i pod pewnymi względami byłam nim rozczarowana; że nie wspomnę już o tym, że, jak pokazał czas, nie jest to tytuł, który zapada w pamięci. Po skończeniu lektury oceniłam „Dzień dobry, północy" na 4 gwiazdki, ale być może jest to ocena nieco zawyżona.

Jak znam swój własny gust czytelniczy?

„Zbiornik 13" był jedną z tych powieści, która zagrabiła uwagę krytyki literackiej. Znalazła się na długiej liście Man Booker Prize, zyskała Costa Book Award w kategorii powieść i przyznano jej jeszcze kilka innych nagród literackich, które w Polsce nie cieszą się może takim zainteresowaniem, ale dają pewien pogląd na to, jak odebrana została kolejna opowieść Jona McGregora zagranicą. A obserwując to wszystko za pośrednictwem anglojęzycznego booktube'a, wiedziałam, że znalezienie dla „Zbiornika 13" polskiego wydawcy, stanowi jedynie kwestię czasu. Można polemizować z tym czy wyróżnienie w postaci nagród literackich stanowi rzeczywiście wyznacznik tego co warto czytać, ale osobiście śledzę wyniki przynajmniej części z nich (a Man Booker Prize - obecnie znany jako Booker Prize, znajduje się w tym gronie), żeby orientować się w aktualnych trendach na rynku książki. I to właśnie wszelkiego rodzaju nominacje, były czynnikiem, który pierwotnie pierwotnie wzbudził we mnie zainteresowanie lekturą „Zbiornika 13".

Fabuła powieści Jona McGregora osnuta jest wokół zaginięcia nastolatki. Nie jest to jednak pozycja gatunkowa - kryminał czy thriller - i nie mamy do czynienia z przedstawieniem przebiegu śledztwa. Zamiast tego obserwujemy po prostu życie mieszkańców miejscowości, w której prawdopodobnie doszło do tragedii z udziałem dziewczyny. Poznajemy losy świeżo upieczonych rodziców bliźniąt; lokalnej grupy nastolatków; dwójki samotnych, dojrzałych osób, które kiedyś w młodości łączyło coś więcej; rozwiedzionej pary; matki samotnie wychowującej dwójkę dzieci... Jon McGregor opowiada swoją historię na przestrzeni trzynastu rozdziałów, przy czym każdy z nich stanowi kolejny rok z życia mieszkańców miejscowości (a punktem wyjścia jest rok następujący po wspomnianym zaginięciu). A wspominam tak dużo o formie „Zbiornika 13" nie przez przypadek. To właśnie z nią, przynajmniej w moim odczuciu, związane są zarówno największe zalety, jak i mankamenty powieści.

Forma, na która zdecydował się Jon McGregor pozwoliła mu na poruszenie kilku niesamowicie fascynujących wątków i autor skrzętnie to wykorzystał. „Zbiornik 13" zwraca uwagę na to, jak szeroki zasięg może mieć jedno proste wydarzenie i na fakt, że niekiedy tragedia odciska piętno także na życie osób niepowiązanych z nią w bezpośredni sposób. To nie są rozbudowane wątki, ale subtelne kwestie, wplecione gdzieś między wierszami. Cykliczność przedstawionych wydarzeń pozwala z kolei czytelnikowi dostrzec drobne zmiany w sposobie postrzegania sprawy zaginionej dziewczyny: pewnego znieczulenia mieszkańców na tragedie, które przychodzi wraz z kolejnymi latami.

Nie spodziewałam się jednak, że „Zbiornik 13" okaże się dla mnie powieścią tak wymagającą w lekturze - jeżeli chodzi o uwagę, jaką musiałam jej poświęcić i kwestię czasu. I o dziwo, problemu wcale nie stanowiły rozwlekłe opisy przyrody wplecione w fabułę, które zazwyczaj nie przyciągają mojego zainteresowania - wręcz przeciwnie, uważam, że w przypadku „Zbiornika 13" były one doskonałym dopełnieniem i odegrały kluczową rolę jeśli chodzi o kreacje klimatu. Jon McGregor przybliża jednak czytelnikowi przytłaczającą liczbę bohaterów (ich nazwiska i korelacje rodzinne): ciężko zorientować się kto jest kim, zwłaszcza na początku lektury; utrudnia to także emocjonalne zaangażowanie w życie bohaterów. Co więcej, autor wykazuje tendencje do wplatania dialogów wewnątrz akapitów i pomijania jakichkolwiek graficznych wyróżników, a nawet przeskakiwanie pomiędzy wątkami w jednym akapicie, co wymusza uwagę i skupienie czytelnika.

Zasiadając do lektury „Zbiornika 13" i oczekując elementów literatury gatunkowej - charakterystycznego tempa, budowania napięcia, czy choćby plot twistów - czeka Was raczej rozczarowanie. Powieść Jona McGregora bazuje na całkiem innym koncepcie, a jej targetem raczej nie są miłośnicy kryminałów. To proza, która powinna zainteresować osoby doceniające dbałość o język, subtelne opisy relacji międzyludzkich , którym nie przeszkadza pewna wtórność - przy czym nie chodzi mi o podobieństwo „Zbiornika 13" do innych powieści, ale raczej powtórzenie pewnych scen na przestrzeni całej pozycji ze względu na jej cykliczność.

Przyznaję, że nie wszystkie z moich oczekiwać odnośnie „zbiornika 13" zostały zaspokojone; że kierując się licznymi nominacjami, spodziewałam się literackiej uczty i zachwytu, a momentami musiałam się dodatkowo motywować do lektury. Miałam pewne nadzieje, że Jon McGregor zamknie pewne wątki i jeśli nie wyjaśni ich wprost, przynajmniej pozostawi czytelnikowi jakieś wskazówki. Nie mogę jednak powiedzieć, abym żałowała lektury i pod pewnymi względami rozumiem czym autor zdobył uznanie krytyki.

„Zbiornik 13" Jon McGregor; tłum. Jolanta Kozak; wydawnictwo Czytelnik; Warszawa 2018 ★★★☆☆