Zlodziejka Ksiazek

Cenię sobie powieści Lucindy Riley, zwłaszcza te wchodzące w skład cyklu o siedmiu siostrach, z wielu powodów. Lektura wykreowanych przez autorkę historii sprawia mi ogromną przyjemność - obserwowanie w jaki sposób łączy wątki z przeszłości z teraźniejszością, dowiadywanie się o istnieniu zależności pomiędzy kreacją kolejnych sióstr a ich mitologicznymi „odpowiednikami”, znajdowanie wskazówek odnośnie wątku, który powraca przez wszystkie tomy (tajemnicza śmierć Pa Salta i nieodnalezienia siódma siostra) czy wreszcie poznawanie kolejnych zakątków świata. I dlatego zawsze cieszy mnie informacja o premierze nowego tomu. „Siostra Księżyca” pod pewnymi względami stanowi dla mnie jednak rozczarowanie - to znaczy, mam jej nieco więcej do zarzucenia niż w odniesieniu do dwóch poprzedzających ją tomów.

Tiggy zawsze była najbardziej uduchowioną z sióstr - niezwykle empatyczną i obdarzoną silną intuicją, do tego stopnia, że nierzadko była zdolna przewidzieć pewne wydarzenia. Być może dlatego tak trudno jest jej się pogodzić ze śmiercią ojca - bo nie poczuła nic co wskazywałoby na jego odejście. Wśród dzikiej, szkockiej przyrody, Tiggy stara się na nowo uporządkować życie i zrozumieć swoje korzenie. Dzięki staremu, samotnemu Cyganowi, któremu przed laty przepowiedziano, że sprowadzi Tiggy do domu, kobieta poznaje losy swoich przodków - słynnej cygańskiej społeczności z Sacromonte i powiązania z La Candelą - największą tancerką flamenco swoich czasów.

Historia Tiggy jest o tyle ciekawa, że do tej pory kobieta stanowiła raczej zagadkową postać. Pomimo tego, że „Siostra Księżyca” to już piąty tom cyklu, jako czytelnicy posiadaliśmy znikome informacje na jej temat. Lucinda Riley miała więc ogromne „pole do popisu” jeśli chodzi o kreacje postaci i wypełnienie jej historii. Czy wykorzystuje ów potencjał w pełni? Trudno powiedzieć. Mam wrażenie, że z perspektywy czytelnika, ciekawsze są nieco bardziej barwne postacie - niejednoznaczne i mniej wyidealizowane jak choćby CeCe czy babka Tiggy - La Candela. Ale z drugiej strony rozumiem, dlaczego Lucinda Riley zdecydowała się w taki sposób ukształtować swoją bohaterkę. A sporo kwestii i tak świadczy na korzyść „Siostry Księżyca”.

Piąty tom cyklu coraz wyraźniej splata ze sobą wątki z poprzednich części w całość - wracają postacie przedstawione w innych historiach - te, które zaledwie wspomniano między wierszami, ale i starsze siostry Tiggy. Lucinda Riley buduje też napięcie wokół sprawy śmierci Pa Salta. I chociaż wciąż jest to historia możliwa do lektury bez znajomości poprzednich tomów, coraz wyraźniej widać, że poznawanie losów kolejnych bohaterów w sposób chronologiczny wiąże się z dodatkowymi atutami. Ale niezaprzeczalnym atutem „Siostry Księżyca” pozostaje wątek przeszłości Tiggy. Autorce udaje się oddać klimat gorącej Hiszpanii i związanej z tym krajem kultury (szczególnie rozbudowany zostaje wątek flamenco); realia Hiszpanii ogarniętej wojną domową; czy losy hiszpańskich Romów.

Skąd zatem rozczarowanie, spytacie. Zupełnie nie rozumiem dlaczego scena zamykająca czwarty tom, pojawia się w „Siostrze Księżyca” tak późno (po przeszło 200 stronach). Świadomość tego, że wkrótce rozegra się niniejsza scena, niemal całkowicie pozbawia ją dramatyzmu. A irytację pogłębia tylko brak konsekwencji w terminologii - z powyższym wydarzeniem związany jest wątek niezwykłego zwierzęcia, które tłumacz (nie wiem jak sprawa ma się w oryginale) naprzemiennie nazywa pegazem, jeleniem i, tu zaskoczenie, bykiem. Niestety, „Siostra Księżyca” powiela na dodatek pomysł z poprzedniej powieści autorki, choć spoza cyklu - „Drzewa Anioła” (pogoń za karierą, nawet kosztem rodziny). Rozumiem, że przy tak bogatej ofercie wydawniczej, trudno o całkowitą oryginalność, ale twórca nie powinien powielać chociaż własnych rozwiązań fabularnych.

Mam takie przeświadczenie, że Lucindę Riley stać na nieco więcej. Cieszy mnie to, że kolejne tomy nie są kalką poprzedniczek i że autorka stara się przedstawić coś nowego (z różnym skutkiem). Odświeżające jest zepchnięcie wątku romantycznego na dalszy plan, ale z drugiej strony traci on na wiarygodności - istnieje za mało scen pomiędzy bohaterami by zaangażować się w ów wątek i uwierzyć w niniejsze uczucie. I chociaż „wątek z przeszłości” jest jednym z ciekawszych w serii i doceniam nawiązania do poprzednich tomów, „Siostra Księżyca” tylko częściowo sprostała moim oczekiwaniom.

„Siostra Księżyca” Lucinda Riley; tłum. Anna Esden-Tempska; wydawnictwo Albatros; Warszawa 2019 ★★★☆☆

A za możliwość lektury jak zawsze dziękuję niezawodnemu wydawnictwu Albatros

kwietnia 18, 2019 No komentarze

Jakiś czas temu zrezygnowałam z publikowania zestawień z najciekawszymi zapowiedziami miesiąca - trochę przez wzgląd na brak czasu, ale także z innych przyczyn, które nie są w tej chwili istotne - nie oznacza to jednak, że zaprzestałam przeglądać strony księgarń internetowych pod kątem czytelniczych inspiracji. A kiedy wśród zapowiadanych tytułów znalazłam najnowszą powieść Karin Slaughter - „Układankę”, wiedziałam, że nie będę w stanie przejść obok niej obojętnie. Wielokrotnie wspominałam Wam już, że „Dobra córka” tej autorki jest dla mnie kwintesencją tego co dobre w kryminałach/thrillerach, a lektura pierwszych tomów cyklu Grant County tylko utwierdziła mnie w przeświadczeniu, że mogę w ciemno sięgać po jej twórczość. Dziwne, że opinie zagranicznych Książkoholików nie ostudziły mojego entuzjazmu.

Andrea odłożyła swoje życie i plany na bok w dniu, w którym u jej matki zdiagnozowano nowotwór i nigdy tak naprawdę do nich nie wróciła. Wciąż mieszka z matką i podporządkowuje swój tryb życia do pracy w centrum powiadomienia ratunkowego. A potem, podczas zwyczajnego wypadu do restauracji, wszystko się zmienia. W jednej chwili Laura żąda by Andy wyprowadziła się z domu, a w następnej dochodzi do strzelaniny. A chociaż Andrea była pewna, że zna swoją matkę, nie poznaje kobiety, która ze spokojem staje twarzą w twarz z mordercą i która pozbawia napastnika życia. Co ukrywa Laura? I dlaczego Andy musi uciekać z miasta?

Chociaż trudno mi jednoznacznie wskazać na czym polega różnica, „Układanka” odbiega nieco od innych znanych mi powieści Karin Slaughter. Pojawia się bardzo charakterystyczna dla twórczości autorki „mocna” scena otwarcia - taka graficzna, dosyć brutalna i podnosząca ciśnienie czytelnika; ale brakuje mi drugiego elementu, z którym utożsamiałam jej historie. We wspomnianych tytułach ogromną rolę odgrywały pogłębione portrety psychologiczne bohaterów i relacje jakie ich łączą. „Układanka” pozornie przybliża związek matki i córki, ale w rzeczywistości spędzamy większość lektury na obserwacji samotnej drogi Andy i jej próbie poukładania układanki o Laurze w całość.

I nie byłoby w tym nic złego - autor ma w końcu pełne prawo do tego by próbować czegoś nowego; jest to jednak o tyle kłopotliwe, że Karin Slaughter skupia swoją uwagę na postaci dosyć problematycznej. Andy budzi w czytelniku irytację - owszem, sytuacja w jakiej się znajduje jest dosyć nietypowa i trudna, ale jej brak zdolności do składnej wypowiedzi i ciągłe analizowanie tych samych wydarzeń utrudniają lekturę; zwłaszcza że Karin Slaughter przyzwyczaiła czytelników do pewnych standardów. To powiedziawszy, nie chciałabym wywołać w nikim mylnego wrażenia, że „Układanka” jest powieścią złą i po prostu nie wartą Waszej lektury.

Nie da się zaprzeczyć, że najnowszy tytuł autorki ma także mocne strony - i nie chodzi mi nawet o samą warstwę językową (chociaż, z kronikarskiego obowiązku odnotuję, że jest to dobrze napisana powieść). Wątek przeszłości Laury, przedstawiony stopniowo za pomocą retrospekcji z 1986 roku, chociaż raczej mocno oderwany od rzeczywistości, jest rzeczywiście ciekawy i nieoczywisty. Karin Slaughter wykazuje się, znowu!, niesamowitą znajomością ludzkiej psychiki przybliżając nam obraz tego jak silny wpływ na innych może mieć jednostka o charyzmie i umiejętnościach manipulowania drugą osobą.

Czy spodziewałam się po Karin Slaughter czegoś więcej? Nie ukrywam, że tak. Zarówno „Dobra córka”, jak i te tomy serii Grant County, które czytałam, w moim odczuciu prezentowały nieco wyższy poziom. Ale „Układanka” to wciąż thriller, który ma czytelnikowi sporo do zaoferowania. Niekoniecznie zaczynałabym przygodę z twórczością autorki od tego tytułu, ale też nie rezygnowałabym z lektury całkowicie.

„Układanka” Karin Slaughter; tłum. Dorota Stadnik; wydawnictwo HarperCollins; Warszawa 2018 ★★★½☆

A za przesłanie egzemplarza do recenzji dziękuję wydawnictwu

marca 16, 2019 No komentarze

Powieść Imogen Hermes Gowar wydana przez wydawnictwo Albatros, stanowiła chyba jedną z głośniejszych premier 2019 roku - a już na pewno jego początku; zwracając uwagę szerokiego i dosyć zróżnicowanego grona czytelników. Być może niniejsze zainteresowanie wywołała oprawa „Syreny i Pani Hancock”, bo, powiedzmy to sobie już na wstępie, Albatros rozbija jakiś bank w tej kategorii ostatnimi czasy (zerknijcie choćby na wydanie „Kirke” czy „Siedem śmierci Evelyn Hardcastle”), ale osobiście do lektury zmotywował mnie nieco inny czynnik - mianowicie ubiegłoroczna nominacja do Women’s Prize for Fiction. Prawdopodobnie część z Was zdaje sobie sprawę z tego, że osobiście skupiam sporą uwagę do tytułów nominowanych do niniejszej nagrody, bo z doświadczenia wiem, że zazwyczaj (z drobnymi wyjątkami) są to tytuły, które mają sporo do zaoferowania i doskonale wpisują się w mój gust. A „Syrena i Pani Hancock” nie jest tu wyjątkiem.

Pan Hancock wiedzie spokojne, względnie dostatnie, ale pozbawione uniesień życie jako kupiec. Po tym jak stracił żonę i dziecko, mieszka w towarzystwie siostrzenicy, nie angażując się nadmiernie w życie towarzyskie. Kiedy jeden z pracowników sprzedaje jego statek i w zamian ofiaruje syrenę, życie pana Hancocka ulega niespodziewanej i diametralnej zmianie. Syrena Pana Hancocka budzi szerokie zainteresowanie socjety i kupiec nieoczekiwanie trafia w sam środek całkiem odmiennego, nowego świata. Jego losy splatają się z życiem Angeliki Neal - wpływowej londyńskiej kurtyzany, która z racji na śmierć swojego dotychczasowego „opiekuna”, znajduje się w dosyć trudnej sytuacji finansowej.

Powieść Imogen Hermes Gowar zdecydowanie cechuje pewna osobliwość - tytułowy motyw syreny nie stanowi może co prawda głównego wątku fabularnego, ale trudno zignorować jego rolę - nie tylko stanowi swego rodzaju furtkę do poznania losów głównych bohaterów, ale też przewija się przez całą historię nierzadko obnażając pewne przywary i słabości postaci. Trudno jednak określić „Syrenę i Panią Hancock” jako pozycję fantastyczną - debiutancki tytuł autorki pozostaje mocno osadzony w realiach XVIII wieku, a przepiękny język tylko potęguje iluzję przeniesienia się w czasie. Jest coś w tej powieści co rzeczywiście, za słowami z okładki, przywodzi na myśl klasykę literatury angielskiej - dzieła Charlesa Dickensa, Jane Austen czy choćby Elizabeth Gaskell.

To tego rodzaju proza, w której brak zwrotów akcji i szybkiej fabuły, a która w zamian oferuje czytelnikowi wysublimowaną, niespiesznie poprowadzoną historię społeczeństwa XVIII wieku i niesamowicie plastyczne sceny z ich życia codziennego: spektakularne bale i drobne troski; próby wspięcia się na kolejne szczeble drabiny społecznej; życie kurtyzan i niepewność z jaką musi zmagać się na co dzień kupiec; ale także problemy jakie niesie ze sobą pozycja najmłodszego dziecka (a już córki w szczególności w rodzinie). Imogen Hermes Gowar wymyka się przy tym pewnym utartym schematom i skupia uwagę na dosyć nietypowych nietypowych grupach społecznych: ludzie, którzy nierzadko posiadają pewien majątek, ale nie cieszą się raczej uznaniem i szacunkiem socjety.

„Syrena i Pani Hancock” nie jest powieścią moralizatorską, ale nierzadko stawia niezwykle trafne komentarze na temat życia społecznego: właściwego zarówno dla XVIII wieku, jak i czasów nam współczesnych. Imogen Hermes Gowar pisze o tym co wiemy, albo wiedzieć powinniśmy, ale co niezmiennie warte jest przypomnienia: zgubnym wpływie nieustannej pogoni za „czymś więcej”; błędnemu utożsamianiu pozycji ze szczęściem; i prawdzie jaka kryje się w słowach, że prawdziwych przyjaciół poznajemy tak naprawdę dopiero w tych trudnych momentach. A choć gdzieś między wierszami pojawia się też choćby kwestia rasowa, osią fabularną niezmiennie pozostają sylwetki Pana Hancocka i Angeliki.

Warto mieć na uwadze, że „Syrena i Pani Hancock” nie stanowi klasycznej opowieści o syrenach i że ów motyw jest raczej pretekstem dla innej historii. A choć debiut Imogen Hermes Gowar nie podbił mojego serca całkowicie - przy czym trudno mi cokolwiek mu zarzucić - i tak polecam wam lekturę. Zwłaszcza jeśli brakuje wam klimatu rodem ze stron klasycznej literatury angielskiej.

„Syrena i Pani Hancock” Imogen Hermes Gowar; tłum. Anna Dobrzańska; wydawnictwo Albatros; Warszawa 2019 ★★★★☆

Za udostępnienie egzemplarza recenzenckiego dziękuję wydawnictwu Albatros

marca 12, 2019 No komentarze

lutego 27, 2019 No komentarze

Trochę zajęło mi podsumowanie tego minionego 2018 roku. Nie chciałam tego zrobić przed czasem (bo bardzo często zdarza mi się nawet ostatniego dnia roku skończyć jakąś książkę), a potem nazbierało się trochę obowiązków związanych z pisaniem magisterki, kończeniem projektów zaliczeniowych, sesją i pracą; a potem pojawił się jeszcze wyjazd do Neapolu… Przez moment zastanawiałam się nawet czy teraz, kiedy znajdujemy się już niemal w połowie lutego publikacja podsumowania 2018 roku nie mija się nieco z celem, ale a) za bardzo lubię przygotowywać tego rodzaju teksty i b) miałam już gotowe wykresy. Spóźnione, bo spóźnione, ale podsumowanie się pojawi. Jeśli śledzicie moje konto na portalu Goodreads, wiecie że po raz pierwszy od kilku lat nie udało mi się sprostać postawionemu wyzwaniu. Bez problemu osiągnęłam pierwszy próg (100 książek), a także drugi (118), ale niepotrzebnie podniosłam go po raz kolejny do 130 tytułów. Łącznie przeczytałam jednak 129 książek i jestem z tego wyniku niesamowicie zadowolona.

Najwięcej czytałam w okresie wakacyjnym i na początku roku akademickiego, co raczej mnie nie dziwi. Po bardzo intensywnym maju i czerwcu, kiedy zaangażowałam się w działania festiwalowego wolontariatu, potrzebowałam chwili relaksu - okresu wyciszenia, kiedy będę mogła na spokojnie delektować się lekturą albo serialowi produkcjami i zdecydowanie widać to w powyższych liczbach. Wysoki wynik grudnia to z kolei ostatnia próba sprostania goodreadsowego wyzwania (miałam w planach skończyć jeszcze jeden tytuł, ale wieczorna praca w Sylwestra i późniejsza migrena nieco to utrudniły). W drugiej połowie roku czytałam zdecydowanie więcej (możliwe że poczułam presję w związku ze zwiększającym się stosem nieprzeczytanych tytułów).

Największa część pozycji z którymi się zapoznałam pochodziła ze zbiorów mojej domowej biblioteczki co cieszy mnie tym bardziej, że po pierwszej połowie roku te wyniki wyglądały zupełnie inaczej (możecie o tym poczytać w poście 2018 rok w książkach (do tej pory)). Uwielbiam korzystać z biblioteki, ale tak jak wspominałam, na ten moment posiadam za dużo własnych nieprzeczytanych pozycji by biblioteczne tytuły zdominowały moje lektury. 2019 rok zaczynam z postanowieniem by w pewnym zakresie ograniczyć nowe książkowe zdobycze i skupić się na pozycjach, które już posiadam na półce - zobaczymy co z tego wyjdzie, na dzień dzisiejszy sama nie zakupiłam jeszcze ani jednego tytułu, ale wiem, że wkrótce ulegnie to zmianie (dajcie spokój, pojawia się za dużo fantastycznych premier).

Niezmiennie czytam więcej pozycji, które wyszły spod pióra kobiet, a nie mężczyzn. Swoją drogą, czytając (albo oglądając) posty innych użytkowników przedstawiające czytelnicze statystyki zawsze nieco bawi mnie ten punkt. Mam wrażenie, że w przypadku znacznej większości czytelników niniejsze proporcje przedstawiają się niejako na odwrót - przeważają tytuły autorstwa pisarzy. Być może w 2019 roku spróbuję nieco poszerzyć swoje horyzonty i dać szansę nieco szerszemu gronu męskich autorów, ale równocześnie nie ukrywam, że nie jest to mój priorytetowy cel.

Jeżeli chodzi o autorów, których twórczość jest mi już w jakimś stopniu znana i takich, z którymi miałam przyjemność zetknąć się po raz pierwszy, proporcje nieco zmieniły się w porównaniu z pierwszą połową roku, ale i tak jestem nimi względnie zadowolona. Wspominałam już o tym kilkakrotnie, ale wykazuję dziwną tendencje do tego by sięgać po coraz to nowsze nazwiska, a ignorować tytuły autorów, których już w pewnym zakresie poznałam. Przygotowując swój arkusz do śledzenia czytelniczych postępów na 2019 rok zatroszczyłam się o to by i w tym roku śledzić niniejszą kategorię żeby nie wrócić do przykrych nawyków.

Bardzo chciałam umieścić na niniejszym wykresie wszystkie kraje, z których pochodzili autorzy czytanych przeze mnie historii, ale okazało się to zadaniem niewykonalnym (moja aplikacja posiada ograniczoną liczbę danych jakie można umieścić). W zbiorczej kategorii INNE znajdują się wszystkie państwa, które przewinęły się jedynie raz w moich czytelniczych statystykach na 2018 rok - Australia, Bangladesz, Finlandia, Hiszpania, Islandia, Izrael, Japonia, Nowa Zelandia, RPA, Singapur, Szkocja, Uganda, Urugwaj, Włochy. Jak widzicie wśród moich lektur zdecydowanie dominuje literatura amerykańska, co nieszczególnie mnie dziwi. Miłym zaskoczeniem jest dla mnie jednak obecność literatury polskiej na drugim miejscu.

Niezmiennie w porównaniu z pierwszą połową roku, wśród moich lektur dominowały pozycje skierowane do "dorosłego" odbiorcy. Ponownie, nie jest to dla mnie duże zaskoczenie, dlatego, że świadomie ograniczyłam literaturę Young Adult. Nie zrozumcie mnie źle, nie uważam abym była na nią za stara i nie zamierzam z niej całkowicie zrezygnować. Odkryłam jednak, że jej lektura sprawia mi zdecydowanie więcej przyjemności gdy nie sięgam po nią zbyt często i przez to nie dostrzegam pewnych schematów fabularnych. Z miłą chęcią poszerzyłabym jednak moją znajomość historii Middle Grade (które w języku polskim chyba nie posiadają dokładnego tłumaczenia i przypisuje się je do literatury dziecięcej).

Po kilku latach blogowania nauczyłam się pewnej selekcji w doborze lektur i dlatego nie dziwi mnie dominująca liczba lektur czterogwiazdkowych. Nieszczególnie martwi mnie też liczba pozycji, które oceniłam na dwie (czy też dwie i pół) gwiazdki. Wychodzę z przekonania, że pewne czytelnicze rozczarowania są nam niezbędne do tego by w pełni poznać swój gust czytelniczy i jeszcze bardziej docenić pewne lektury (poza tym, fakt, że nie oceniłam je na jedną gwiazdkę świadczy o tym, że jednak posiadały jakąś zaletę).

Znowu, lata blogowania przyzwyczaiły mnie już do tego, że wśród moich lektur pojawia się mnóstwo nowości - po pierwsze, trafiają do mnie jakieś egzemplarze recenzenckie (chociaż w znacznie mniejszej ilości niż miało to miejsce dawniej), po drugie, obserwując blogerów/booktuberów/bookstagramerów nie pozostaję obojętna na ich rekomendacje. Cieszy mnie jednak, że niniejsze nowości nie stanowią nawet połowy moich lektur - wciąż sięgam po tzw. backlistę. Jeżeli będę trzymać się swojego postanowienia o wyczytywaniu tytułów z domowej biblioteczki, wydaje mi się, że uda mi się utrzymać taką tendencję, ale zobaczymy jak będzie to wyglądać w połowie i pod koniec roku.

Kończąc temat przeczytanych historii, przejdźmy jednak do statystyk związanych z pozycjami które wzbogaciły moją biblioteczkę. Po szalonym czerwcu (dla osób, które nie czytały/zapomniały: wybrałyśmy się z Panią Mamą na krakowską wyprzedaż organizowaną przez jedną z hurtowni i trochę poszalałyśmy), moje zakupowe tendencje nieco się chociaż uspokoiły. Wiem, że dla niektórych te liczby wciąż wydają się ogromne, ale w moim odczuciu i tak jest to pewien postęp (zwłaszcza lipiec i grudzień).

Niemal połowa pozycji, która wzbogaciła moją biblioteczkę stanowiła mój własny zakup - obwiniam przede wszystkim Tak czytam i Skupszop.pl. Ale 2018 rok to też sporo książkowych prezentów - czy to od moich bliskich, czy wydawców (pod kategorią Wydawca znajdują się tylko te tytuły, o które sama poprosiłam wydawnictwa, albo na których wysłanie wyraziłam zgodę). Tajemnicza kategoria Inne to z kolei pozycje, które zakupiłam sama z myślą o Pani Mamie lub Pannie M., albo które one same sobie zakupiły (i tak, wiem że one posiadają więcej samokontroli, ale przypominam też, że posiadają one dostęp do moich zbiorów książkowych).

Mam nadzieję, że dwa kolejne posty związane z podsumowaniem 2018 roku ukażą się w krótkim odstępie czasu i marzec przywitamy już z czystą kartą. Tymczasem możecie podzielić się w komentarzach tym jak wyglądał Wasz rok 2018 w książkach (o ile wciąż jeszcze o tym pamiętacie), czy posiadacie jakieś postanowienia na ten rok 2019, a jeśli tak - czy udało Wam się na razie w nich wytrwać.

lutego 12, 2019 No komentarze

Zapewne zauważyliście, że w ostatnich latach zaczęto przykładać ogromną wagę do tego by w powieściach odzwierciedlają różnorodność z jaką spotykamy się na co dzień w prawdziwym życiu; by wśród bohaterów przewijały się postacie o różnym kolorze skóry, pochodzeniu, orientacji seksualnej czy z pewnymi niepełnosprawnościami; a także by problematyka związana z przejawami dyskryminacji stanowiła element fabuły. Mam wrażenie, że niektóre z tych tematów nie są nam tak bliskie jak choćby Amerykanom, ale i tak coraz więcej historii wpisujących się w hasło „We need diverse books” dociera na polski rynek wydawniczy. Choćby „Drogi Martinie”.

Justyce McAllister jest jednym z najlepszych uczniów na swoim roku, unika podejrzanego towarzystwa i troszczy się o bezpieczeństwo nie tylko własne, ale też swoich znajomych. Ale to i tak nie wystarcza by uniknąć kłopotów - chłopak zostaje zakuty w kajdanki i odprowadzony do aresztu tylko dlatego, że chciał pomóc swojej pijanej byłej dziewczynie. Justyce’owi trudno jest po tym wszystkim wrócić do normalnego życia a pisanie listów do Martina Luthera Kinga ma mu w pewnym sensie pomóc to jakoś uporządkować. Tyle, że wkrótce cała sytuacja obiera jeszcze gorszy kierunek.

To ważne by przed lekturą „Drogiego Martina” wiedzieć do jakiego grona odbiorców Nic Stone starała się dotrzeć ze swoją powieścią; a jest ważne dlatego że wyjaśnia to pewne wybory autorki jeśli chodzi o sposób przedstawienia historii i język. Pisarka obrała bowiem za swój target tzw. „niechętnych czytelników” - nastolatków, którzy jeszcze nie odkryli w sobie miłości do słowa pisanego i których dopiero stara się zachęcić do dalszej lektury. To wszystko co świadczy na korzyść dla tego konkretnego odbiorcy - bardzo prosty język, przewaga dialogów i dynamiczna, momentami niemal fragmentaryczna fabuła - może być nieco rozczarowujące dla innych, ale też trudno jednoznacznie rozpatrywać to w kategoriach wad.

Pomimo tego, że w lekturze „Drogiego Martina” pobrzmiewa pewna sztuczność i infantylność, nie mam wątpliwości co do tego, że jest to historia wartościowa i ważna dla naszych czasów. Obok tematyki typowo młodzieżowej - pierwszych miłości, przyjaźni i problemów z własną tożsamością - Nic Stone kładzie nacisk na rasizm w różnych postaciach. Porusza kwestię podejrzliwości społeczności względem osób czarnoskórych i nieuzasadnionego użycia broni, ale także przypisywania ich sukcesu temu, że należy „wyrobić pewne normy” czy też ich wydłużonej drogi kariery.

Autorka proponuje przy tym niesamowitą różnorodność pod względem form. Wbrew temu co sama myślałam, nie jest to typowa powieść epistolarna - listy do Martina Luthera Kinga zostają wplecione w tradycyjną narrację pierwszoosobową, pojawiają się zapisy samych dialogów podczas debat a także fragmenty prasowych artykułów. Nawet jeśli pewne wypowiadane kwestie wydają się mieć zbyt wyniosły, moralizatorski charakter, kontekst (debata) wydaje się wystarczającym uzasadnieniem dla takiego tonu. Nic Stone nie boi się też użycia wulgaryzmów czy „mocniejszych słów”, ale też równocześnie nie epatuje nimi bez powodu.

Nawet jeśli problematyka „Drogiego Martina” jest bliższa amerykańskim niż polskim nastolatkom i tak powieść Nic Stone zasługuje na uwagę i chwilę refleksji. To doskonała lektura dla młodszego czytelnika i pretekst dla dalszej dyskusji o tym jak naprawdę wygląda „równouprawnienie” w naszych czasach. I mam nadzieję, że na polski rynek zacznie napływać coraz więcej pozycji odzwierciedlających nasze różne oblicza.

Drogi Martinie, Nic Stone; tłum. Mateusz Grzywa; wydawnictwo NieZwykłe; Oświęcim 2018 ★★★★☆

lutego 04, 2019 No komentarze

Karolina

Media społecznościowe

Gatunki

Popularne posty

Archiwum