Udało się. Trochę obawiałam się, że przy moim obecnym tempie blogowania nie zdążę opublikować książkowego prezentownika przed świętami, a zerkając na statystyki wiem, że jest to coś co obecnie bardzo Was interesuje. Na szczęście niepotrzebnie. Wierzę, że większość z Was zakupiła już stosowne tytuły, ale jeśli ktoś czekał z tym do ostatniego tygodnia i wciąż szuka inspiracji, przedstawiam Wam zupełnie nowe zestawienie pogrupowane w odpowiednie kategorie. Znajdzie się coś dla wszystkich milusińskich - małych i dużych; chłopców i dziewcząt. Polecam Wam tylko te tytuły które przetestowałam na samej sobie! A jeśli jest Wam mało, poniżej znajdziecie link do zeszłorocznych edycji prezentowników - są to zupełnie odmienne pozycje, ale pomimo tego że polecałam je kilka lat temu, większość z nich (bo niestety nie wszystkie ekhemekhemkasiamichalakekehmekhem) wciąż podarowałabym na prezent.

PS Po kliknięciu na tytuł książki zostanie przekierowani na stronę księgarni internetowej, która, w chwili przygotowywania tego posta, posiadała najkorzystniejszą ofertę.

Podobne posty z poprzednich lat:

• Książki pod choinkę (edycja 2016)
• Jakie książki kupować na prezent? (edycja 2016; brak konkretnych tytułów)
• Jakie książki kupować pod choinkę? (edycja 2015)
• Książki na święta (edycja 2014)
• 10 książek idealnych na świąteczny prezent dla mamy (edycja 2013)
• 10 książek idealnych na świąteczny prezent dla przyjaciółki (edycja 2013)
• 10 książek idealnych na świąteczny prezent dla taty (edycja 2013)

Dla osób zafascynowanych skomplikowanymi relacjami międzyludzkimi: Jeśli macie w swoim środowisku kogoś kto w literaturze poszukuje przede wszystkim ciekawie przedstawionych relacji międzyludzkich, zdecydowanie powinniście mu wręczyć którąś z powieści autorstwa Celeste Ng. Amerykańska autorka ma na swoim koncie, na razie mam nadzieję!, dwa tytuły i chociaż jej debiut jest moim osobistym faworytem, oba prezentują równie wysoki poziom. <WSZYSTKO CZEGO WAM NIE POWIEDZIAŁAM> przybliża nam historię jednej rodziny, dotkniętej ogromną tragedią, ale tak naprawdę to opowieść o tym jak często zdarza nam się przerzucać własne niezrealizowane plany i marzenia na naszych bliskich. Zdarza się, że ten tytuł ląduje w Biedronkowym koszu Taniej Książki, ale że raczej do świąt chyba nie mamy już co liczyć na promocję, zerknijcie na stronę oczytani.pl. Z kolei <MAŁE OGNISKA>, czyli  tegoroczna nowość (mniejsze prawdopodobieństwo, że obdarowany zna już dany tytuł), to przeplatające się losy kilku rodzin i różne spojrzenia na temat macierzyństwa. Jeśli jednak z jakiś przyczyn twórczość Celeste Ng Was nie przekonuje (nie rozumiem), warto podarować bestsellerową powieść Liane Moriarty <WIELKIE KŁAMSTEWKA>. To taki tytuł, który doskonale obrazuje dramaty rozgrywające się w małych, pozornie idealnych społecznościach. Sprawdzi się doskonale dla czytelników ceniących  twórczość Jodi Picoult oraz (może nawet jeszcze bardziej) Diane Chamberlain. Z tegorocznych nowości doskonałym wyborem będzie z kolei debiutancka powieść Gail Honeyman <ELEANOR OLIPHANT MA SIĘ CAŁKIEM DOBRZE> - swego rodzaju połączenie powieści  Projekt "Rosie" oraz Białego oleandra, skupiająca dużą wagę do relacji matka-córka i przybliżająca nam problemy z jakimi niektóre osoby mierzą się w codziennym życiu. Ostatnim tytułem zamykającym niniejszą kategorię jest pierwszy tom sagi Neapolitańskiej Eleny Ferrante, czyli <GENIALNA PRZYJACIÓŁKA>. Tym razem odbiegamy nieco tematem od relacji rodzinnych i zamiast tego przybliżamy skomplikowany wątek przyjaźni (która momentami zbyt mocno zakorzeniona jest na rywalizacji). W pakiecie znajduje się też cudowny neapolitański, powojenny klimat.

Dla wielbicieli niespiesznej fabuły: Czytelników, którzy cenią sobie piękny język i nie straszna jest im niespieszna, powolna fabuła, warto obdarować powieścią Hanyi Yanagihary <MAŁE ŻYCIE>. Nie jest to nowość wydawnicza i warto najpierw zrobić małe rozeznanie czy obdarowywany nie posiada już własnego egzemplarza, ale to tak  piękna i poruszająca (wręcz rozdzierająca serce) opowieść o przyjaźni i ludzkim cierpieniu, że nie mogłam o niej nie wspomnieć. Nowością nie jest też zresztą kolejny tytuł -  <TAJEMNA HISTORIA> Donny Tartt (uwaga o drobnym śledztwie również aktualna). Ale to tak pięknie napisana historia o zbrodni, przyjaźni i wpływie jaki może wywierać na drugiej osobie silna osobowość, że stanowi doskonały materiał na prezent. Zwłaszcza, że ostatnio znowu jest dostępne piękne wydanie w twardej oprawie. Powieść Madeline Miller <KIRKE>, czyli kolejna pozycja w prezentowniku to już tegoroczna premiera, opowiadająca losy znanej z greckiej mitologii Kirke. Zdaję sobie sprawę z tego, że nie każdy podziela moją opinię, ale w moim odczuciu najnowszy tytuł laureatki Women’s Prize for Fiction to napisana pięknym językiem cudowna historia o samotności, zdradzie i potrzebie miłości, albo chociaż akceptacji. Jest to opowieść nie tyle skierowana do miłośników greckich mitów, ile czytelników, którzy cenią w literaturze sylwetki kobiece. No i tak tylko dodam, że pięknie prezentuje się na półce. Tej ostatniej uwagi raczej nie mogłabym skierować wobec debiutu Becky Chambers <DALEKA DROGA DO MAŁEJ, GNIEWNEJ PLANETY>, która świeci triumfy za granicą, a u nas przeszła jakoś bez echa.  Chociaż fabuła opowiada nam o losach załogi „Wędrowca” i rozgrywa się w całości w przestrzeni kosmicznej, nie powiedziałabym, że przypadnie do gustu wyłącznie miłośnikom literatury science fiction (sama jakoś nieszczególnie się do niej zaliczam). Tym co ujmuje w prozie Becky Chambers jest bowiem przede wszystkim kreacja poszczególnych członków załogi i ich wzajemnych relacji. Ostatnia pozycja skierowana do smakoszy słowa pisanego to także jedno z moich ostatnich odkryć - powieść Amora Towlesa <DŻENTELMEN W MOSKWIE>. Historia przesiąknięta klimatem Rosji XX wieku na tle zachodzących zmian, która w przepiękny sposób ilustruje nam różne rodzaje przyjaźni i w której pobrzmiewa jakaś nostalgia i szacunek do czasów, które minęły. Doskonała dla osób zainteresowanych rosyjską kulturą i historią, ale także miłośników subtelnych opowieści ogółem.

Dla miłośników historii osadzonych na tle II wojny światowej: Wiele książek, które chętnie poleciłabym Wam w tej kategorii wspominałam już w poprzednich edycjach prezentownika, ale i tak udało mi się wyselekcjonować trzy nowe, choć niekoniecznie ostatnio wydane, pozycje, które mogłyby przypaść do gustu miłośnikom opowieści osadzonych na tle II wojny światowej. <POD OSŁONĄ NOCY> autorstwa Sarah Waters to zdecydowanie najlepszy wybór dla bardziej wymagającego (pod względem literackim) czytelnika. Pozycja, za którą stoi nie tylko ciekawa fabuła, ale też imponujący warsztat autorki. Opowiedziana niejako od końca (najpierw poznajemy losy poszczególnych postaci po wojnie, potem w jej trakcie, a na koniec - przed jej wybuchem) historia czwórki bohaterów przybliża nam nieco odmienną perspektywę na wojnę - kobiet oraz mężczyzn, którzy z pewnych przyczyn zostali niejako wykluczeni przez społeczeństwo. Nie jestem szczególną wielbicielką eksperymentów z formą, ale narracja jaką wybrała Sarah Waters nadaje całej opowieści pewnego tragizmu - pełni nadziei bohaterowie, których poznajemy na końcu powieści, w przeciwieństwie do czytelnika, nie są świadomi tego co ich czeka. To też doskonały wybór dla czytelników, którzy poszukują w literaturze wątków LGBT. <CHÓRZYSTKI> autorstwa Jennifer Ryan wydają mi się z kolei doskonałą pozycją dla wielbicieli Stowarzyszenia miłośników literatury i placka z kartoflanych obierek. Obie historie łączy brak tradycyjnej formy (w Stowarzyszeniu... jest to forma epistolarna, w Chórzystkach - fragmenty dzienników i gazet), ale też zobrazowanie tego, że w obliczu wojny rodziły się niecodzienne, ale piękne przyjaźnie. Pomimo trudnej tematyki, Chórzystki to historia przepełniona ciepłem, nadzieją i wiarą w drugiego człowieka. W przeciwieństwie do pozostałych dwóch tytułów, powieść Jojo Moyes <DZIEWCZYNA, KTÓRĄ KOCHAŁEŚ> nie jest lekturą wyłącznie skupiającą się na czasach wojny - mamy tu do czynienia z dwutorowo poprowadzoną narracją; jedna rozgrywa się w wojennej Francji, druga - współcześnie w Stanach. To prawda, że Jojo Moyes poświęca sporo uwagi na przedstawienie wątku miłosnego, ale w przypadku tej autorki nieszczególnie mi to przeszkadza. A dodatkowo autorka w cudowny sposób obrazuje wojnę z kobiecej perspektywy - pod tym względem Dziewczyna, którą kochałeś bardzo przypomina mi Słowika.

Dla wielbicieli prawdziwych historii: Przyznaję, że w przypadku literatury non fiction czuję się nieco niekompetentna by polecać Wam konkretne tytuły, dlatego że sama sięgam po nie zdecydowanie rzadko. Udało mi się jednak wyselekcjonować cztery tytuły, które powinny przypaść do gustu wielbicielom prawdziwych historii, zwłaszcza tym, którzy najchętniej sięgają po wspomnienia innych osób. <REJWACH> Mikołaja Grynberga znajduje się gdzieś na granicy gatunków. To zbiór krótkich, ale trudnych i budzących ogrom emocji tekstów związanych z tematyką żydowską. Mocna rzecz, chociaż nie do końca podoba mi się to stwierdzenie, która prowokuje do refleksji. Z nieco starszych tytułów polecałabym Wam wspomnienia Yeonmi Park <PRZEŻYĆ. DROGA DZIEWCZYNY Z KOREI PÓŁNOCNEJ DO WOLNOŚCI>. Sam tytuł doskonale obrazuje tematykę tej pozycji. Pod względem warsztatu nie jest to najlepiej napisana pozycja, ale wydaje mi się, że tematyka jest na tyle intrygująca, że w pewnym zakresie to rekompensuje. <NIELEGALNY. MOJE DZIECIŃSTWO W RPA> Trevora Noaha to tegoroczny tytuł, przybliżający dzieciństwo  południowoafrykańskiego komika, aktora i prezentera. Jednak to nie tylko tytuł skierowany do wielbicieli Trevora. Nielegalny. Moje dzieciństwo w RPA skupia się przede wszystkim na kwestiach rasy, ale przedstawia też przepiękny portret matczynej miłości. A do tego została napisana z humorem, ironią i wyczuciem. A ostatni tytuł to doskonała pozycja dla kogoś kto nie czyta zbyt dużo literatury faktu, ale chciałby się z nią zmierzyć. <SZKLANY ZAMEK> Jeanette Walls czyta się jak powieść. Ale nie dlatego wymieniam ten tytuł. Ujęła mnie dojrzałość i emocjonalność autorki - to historia o „trudnym dzieciństwie” i konieczności zbyt szybkiego dorastania, ale pomimo to nie da się nie dostrzec miłości narratorki do rodziców a zwłaszcza ojca. 

Dla poszukiwaczy dreszczyku emocji: Pierwsza z pozycji dalece odbiega od typowego thrillera/kryminału i raczej nie będzie dobrym wyborem dla kogoś kto ceni szybką akcję i plot twisty. <ALIENISTA> Caleba Carra opowiada o zbrodniach jakie mają miejsce w Nowym Jorku pod koniec XIX, ale odpowiedź na pytanie: kto zabił? nie jest tu najważniejsza. Caleb Carr przybliża nam natomiast tajniki śledztwa i motywy mordercy, a wszystko to zostaje mocno osadzone w ówczesnych realiach. Kryminałem o specyficznym klimacie dawnych lat jest też dzieło polskiej autorki - Anny Kańtoch, czyli <ŁASKA>. Brudna, tajemnicza atmosfera i małomiasteczkowość to pierwsze co przychodzi mi na myśl jeśli chodzi o Łaskę. Ale to także bardzo dobrze nakreślone portrety postaci, a już zwłaszcza ich motywacje. Przy czym ostrzegam, że zakończenie nie jest szczególnie zaskakujące. Wspominając o kryminałach nie mogłabym też nie wspomnieć o twórczości Wojciecha Chmielarza. <PODPALACZ> stanowi niejako reprezentanta dla całej serii o komisarzu Mortce czy cyklu Gliwickiego (który rozpoczyna Wampir) - Żmijowiska wciąż nie przeczytałam stąd o nim nie wspominam. Kryminały Wojciecha Chmielarza mają nie tylko ciekawą, a przy tym nieprzekombinowaną fabułę i intrygujących, niewyidealizowanych bohaterów, ale też są po prostu dobrze napisane. Nie mogę też nie wspomnieć o Karin Slaughter. Zaślepienie jest na ten moment pozycją raczej niedostępną z pierwszej ręki, ale <DOBRA CÓRKA> jest równie dobrym wyborem. To historia o życiu w cieniu dawnej tragedii oraz o skomplikowanych, siostrzanych relacjach. Momentami dosyć graficzna i brutalna, ale przy tym nie epatuje brutalnością bez potrzeby. Prawdopodobnie gdybym miała wam w tej kategorii polecić jeden tytuł, wskazałabym właśnie na Dobrą córkę. Dla tych czytelników, którzy w thrillerach poszukują długo skrywanych tajemnic i sekretów, poleciłabym  <NAJMROCZNIEJSZY SEKRET> Alex Marwood. Historia zaginięcia przed laty małej dziewczynki może i nie jest opowieścią o nagłych zwrotach akcji i pędzącej fabule, ale za to przez całą lekturę wywołuje w czytelniku dreszcz niepokoju. <GRÓB MOJEJ SIOSTRY> Roberta Dugoniego również skupia się w dużej mierze na wątku z przeszłości, ale poza tym dalece odbiega od powieści Alex Marwood. Seria stanowi przykład powieści proceduralnej, gdzie poznajemy „zbrodnie” z perspektywy osób prowadzących śledztwo - w przypadku tego konkretnego tomu sporą rolę odgrywa wątek prawniczy. Bardziej klasyczny thriller i jedyna nowość wśród moich rekomendacji to powieść Cary Hunter <KTO PORWAŁ DAISY MASON?>. Historia skupiająca się wokół zaginięcia małej dziewczynki stanowi bardzo dobry wstęp do nowej serii thrillerów - mamy do czynienia z bardzo dynamiczną fabułą, ciekawie nakreślonymi relacjami rodzinnymi i doskonale uchwycony wpływ mediów społecznościowych na opinie społeczeństwa.  

Dla wielbicieli historii o miłości: Zaczniemy od twórczości autorki, która za granicą posiada ogromne grono wielbicieli, a o której u nas nie wspomina się za wiele, mianowicie Taylor Jenkins Reid i jej powieść <JEDYNA MIŁOŚĆ RAZY DWA>. Wiem co sobie myślicie patrząc na okładkę (rozumiem!), ale ten tytuł zaoferował mi wszystko czego mogłam oczekiwać od romansu. Historia o młodej wdowie, która stara się na nowo ułożyć sobie życie, a w momencie gdy zaczyna się jej to udawać okazuje się, że jej mąż wcale nie zginął w katastrofie. Momentami historia staje się nieco zbyt infantylna na mój gust, ale Taylor Jenkins Reid potrafi pisać o emocjach (sposób w jaki opisała okres żałoby wzruszył mnie do tego stopnia, że musiałam przerwać lekturę) i przestaje się zwracać uwagę na kilka słabszych scen. Jeżeli macie czas, spróbujcie poszukać tego tytuły w lokalnych Tak czytamach, albo (jak przy powieści Celeste Ng) zajrzyjcie na oczytani.pl.  Kolejno polecam Wam tegoroczną nowość od Colleen Hoover <WSZYSTKIE NASZE OBIETNICE>. Przez chwilę wydawało mi się, że historie tej autorki przestały mnie do siebie przekonywać, ale okazało się, że nie miałam co do tego racji. Wszystkie nasze obietnice są nieco odmiennym, „dojrzalszym” wcieleniem autorki. Hoover dotyka tematu macierzyństwa i małżeństwa, a sposób w jaki pisze o pragnieniu bycia matką i stopniowym oddalaniu się od siebie dwójki zakochanych łamie serce. Jeżeli nie chcecie kupować wraz z książką paczki chusteczek możecie z kolei zdecydować się choćby na powieść Samanthy Young <TO, CO NAJWAŻNIEJSZE>. Historia nie jest może szczególnie oryginalna, ale osadzenie fabuły w małym nadmorskim miasteczku „robi tutaj robotę”. No i zawsze możecie obdarować romantyczną duszę powieściami Brittainy C. Cherry. Uprzednio wspominałam Wam o Kochając Pana Danielsa, dzisiaj wymienię <ART&SOUL>. To nieco bardziej młodzieżowa historia, ale bardzo podoba mi się to, że autorka pozwala dojrzeć uczuciu które rodzi się między bohaterami. 

Dla tych, którzy chcą uwierzyć w drugiego człowieka: Jeśli chcielibyście żebym poleciła Wam jak najbardziej „uniwersalny tytuł”, wskazałabym na <CUDA ZA ROGIEM> Keigo Higashino. Nie wiem dlaczego, ale już w chwili gdy czytałam przedpremierowy egzemplarz doszłam do wniosku, że jest to wręcz idealny prezent świąteczny. Nie jest to historia świąteczna, w tym sensie, że nie rozgrywa się podczas Bożego Narodzenia, ale przekazuje ogromne pokłady ciepła i wiary w drugiego człowieka. A chyba o to chodzi w świętach. Początkowo chciałam zawrzeć w tym zestawieniu powieść Gabriellę Zevin Między książkami, ale wspominałam o niej w poprzednich latach i dlatego zaczęłam szukać innych historii, które wywołują podobne uczucia. Stąd też <CUD CHŁOPAK> RJ Palacio (albo Cudowny chłopak). Historia Auggiego teoretycznie skierowana jest do dzieci (młodszych nastolatków), ale przetestowałem ją na różnych odbiorcach i zawsze wywołuje te same ciepłe odczucia, niezależnie od wieku. RJ Palacio przypomina w swojej powieści o tym, że warto być dobrym dla drugiego człowieka, a nawet jeśli nie jest to lekcja nowa, to na pewno warta przypomnienia. Kolejne tytuły są typowi powieściami młodzieżowymi, mocno opartymi na wątku przyjaźni. Morgan Matson zdecydowanie potrafi kreować historie, które wydają się zaskakująco prawdziwe, a <ODKĄD CIĘ NIE MA> nie jest tutaj wyjątkiem. To dobra lektura zwłaszcza dla  nastolatków, którzy starają się dopiero zrozumieć kim tak naprawdę są. <SIMON ORAZ INNI HOMO SAPIENS> Becky Albertalli to z kolei nie tylko ciepła i urocza historia, ale też i swego rodzaju lekcja tolerancji. To ważne że w obu tych powieściach postacie dorosłych nie są całkowicie zepchnięte na dalszy plan, a nawet mają do odegrania istotną rolę (zwłaszcza w Simonie!).

Dla miłośników historii nie z tego świata: Z jednej strony mam świadomość, że <MARZYCIEL> nie przypadnie do gustu każdemu czytelnikowi, a z drugiej trudno mi wskazać co konkretnie mogłoby komuś przeszkadzać. Magiczny, nieco oniryczny klimat; konflikt, w którym każda ze stron posiada swoje racje; i przepiękny styl Laini Taylor. Jeśli macie w swoim gronie wielbicieli fantastyki, zdecydowanie podarowałabym im Marzyciela. Podobnie jak Cud chłopak, tak i <DZIEWCZYNKA, KTÓRA WYPIŁA KSIĘŻYC> Kelly Barnhill jest przykładem literatury dziecięcej, ale nie mam wątpliwości co do tego, że może przypaść do gustu także starszemu czytelnikowi. To tego rodzaju lektura, która ma magiczny klimat, rodem ze starych baśni. Mamy wioskę znajdującą się pośród lasu, dziecko-wybrańca, czarownicę i magiczne stworzenia, ale Kelly Barnhill pogrywa nieco ze znanymi motywami. Dziewczynka, która wypiła księżyc przypomina nieco klimatem Niedźwiedzia i słowika oraz Wybraną; widać tu inspiracje słowiańskimi wierzeniami. Dla wielbicieli akcji w powieściach fantastycznych poleciłabym powieść Leigh Bardugo <SZÓSTKA WRON>. Dylogia stanowi swego rodzaju kontynuację trylogii Cień i kość, ale jej znajomość nie jest niezbędna by czerpać przyjemność z lektury, a Szóstka wron prezentuje zdecydowanie wyższy poziom. To nie tylko ciekawy świat inspirowany rosyjskim folklorem, fascynująca fabuła pełna przygód, ale także (przede wszystkim!) świetni bohaterowie. Miłośnicy baśniowych retellingów powinni się ucieszyć znajdując pod choinką powieść Danielle L. Jensen <PORWANA PIEŚNIARKA>. Historia rozgrywająca się w świecie  trolli inspirowana jest Piękną i bestią. Zdecydowanie jest to opowieść, która wyróżnia się na tle innych młodzieżówek - świat wykreowany przez Jensen jest bowiem oryginalny i zaskakujący, a do tego dochodzi jeszcze całkiem dobrze poprowadzony wątek romantyczny. Ostatnim tytułem zamykającym świąteczny książkowy prezentownik jest <OKRUTNA PIEŚŃ> autorstwa Victorii Schwab. Autorka proponuje niesamowicie fascynujący pomysł na świat wykreowany - gdzie potwory rodzą się ze złych uczynków ludzi. Ale Victoria Schwab ma też po prostu bardzo dobry warsztat pisarski.

Mam nadzieję, że znaleźliście jakieś inspiracje co kupić swoim bliskim, albo samemu sobie

Uwielbiam thrillery i jestem szczerze przekonana, że jest to gatunek, w którym autor może wiele zaprezentować. Ale nie ukrywam też, że bardzo często są to tytuły przyjemne w lekturze, ale równocześnie łatwe do zapomnienia, albo pomylenia z innym tytułem. Jednak nie zawsze. „Dobra córka” autorstwa Karin Slaughter nawet przeszło rok po tym jak odłożyłam ją na półkę, powraca gdzieś w moich myślach i stanowi pewien wzór dla innych pozycji. To że sięgnę po inne historie spod pióra autorki stanowiło jedynie kwestię czasu. I kiedy poczułam potrzebę przeczytania naprawdę dobrego thrillera, rzeczywiście sięgnęłam po powieść Karin Slaughter - „Zaślepienie”.

Miasteczko Heartsdale w hrabstwie Grant ogarnia panika, kiedy Sara Linton - miejscowy pediatra i koroner w jednej osobie - znajduje w toalecie małej restauracji zwłoki młodej kobiety. Sybil Adams - wykładowca z college'u i siostra Leny, młodej policjantki - została brutalnie zgwałcona, a jej ciało  zostało okaleczone i „naznaczone” wyciętym nożem znakiem krzyża. Sprawę przejmuje szef lokalnej policji i były mąż Sary - Jeffrey. Bardzo szybko okazuje się, że brutalna zbrodnia nie była jednorazowym atakiem, a na terenie hrabstwa prawdopodobnie grasuje sadystyczny seryjny morderca.

Podobnie jak „Dobra córka”, tak i „Zaślepienie” jest powieścią bardzo brutalną - zawierającą sugestywne graficzne opisy scen zbrodni. Karin Slaughter osadza co prawda fabułę w małym miasteczku, ale ów wybór nie wiąże się z sielską, ciepłą atmosferą. Ta małomiasteczkowość ujawnia się natomiast w mentalności bohaterów. Karin Slaughter udaje się uchwycić pewne poczucie wspólnoty mieszkańców; ich (być może złudne) przekonanie o bezpieczeństwie; tendencję do przekazywania wiadomości drogą pantoflową i większą skłonność do społecznego ostracyzmu.

Sama intryga związana z atakami seryjnego mordercy nie jest największym atutem „Zaślepienia”. Pewne informacje - zarówno tajemnice Sary, jak i tożsamość winnego- uważny czytelnik jest w stanie wywnioskować zanim zostaną one przybliżone przez autorkę. Nie wspominając już o tym, że czasami wątek prowadzonego śledztwa zostaje zepchnięty na dalszy plan, choćby na rzecz skomplikowanych relacji jakie łączą Sarę i Jeffreya. W pewnym stopniu rozumiem, że komuś to może przeszkadzać, zwłaszcza jeśli poszukiwał szybkiej akcji i efektu zaskoczenia. W moim odczuciu nie taki był jednak zamysł autorki.

„Zaślepienie” przykłada ogromną wagę do sylwetek bohaterów - niekoniecznie ofiar, ale po prostu osób które w jakiś sposób są zamieszane w śledztwo - i na to w jaki sposób zbrodnie wpływają na ich psychikę; a także relacji jakie ich łączą - zwłaszcza jeśli chodzi o wspomniany związek Sary i Jeffreya, który zdecydowanie nie ma charakteru czysto romantycznego, lecz znacznie bardziej złożonego. Na szczególną uwagę zasługuje natomiast sposób w jaki Karin Slaughter porusza temat gwałtu. Autorka tworzy bowiem niesamowicie poruszający i emocjonalny portret osoby zgwałconej - oddaje poczucie wstydu, potrzebę zachowania pewnych rzeczy w tajemnicy i pragnienie bliskości. Kilka scen sprawiło, że autentycznie odczuwałam jakąś kulę w gardle.

„Zaślepienie” to dokładnie ten rodzaj thrillera, który ja osobiście bardzo sobie cenię - ukierunkowany na portrety bohaterów i wykreowanie odpowiedniej atmosfery. I tak naprawdę mam mu tylko jedną rzecz do zarzucenia - w powieści pojawia się jedna, w moim odczuciu, krzywdząca wypowiedź dotycząca ofiar gwałtu (o tym, że gwałciciel wybiera zawsze osoby słabe, co częściowo przerzuca część winy na ofiarę), a chociaż kolejne zdania sugerują, że autorka nie zgadza się z taką opinią, przy tak delikatnym temacie zabrakło mi wyraźnej krytyki tej wypowiedzi. To powiedziawszy, polecam Wam lekturę „Zaślepienia”, zwłaszcza jeśli gustujecie w podobnych thrillerach do mnie.

„Zaślepienie” Karin Slaughter; tłum. Piotr Kuś; wydawnictwo Buchmann; Warszawa 2013 ★★★★☆

Przyznaję, że nie planowałam wcale lektury „Dietolandu”. Natrafiłam chyba na o jedną opinię, która mówiła o tym, że powieść Sarai Walker wywołuje nieprzyjemne uczucie dyskomfortu, za dużo i doszłam do wniosku, że przy tak długiej liście pozycji do przeczytania, mogę z tej jednej zrezygnować. Potem jednak „Dietoland” trafił, dosłownie, pod moje drzwi; na fanpage’u Kurzojadów pojawiła się całkiem zachęcający tekst, a ja, jak zwykle zresztą, uległam. Ale tym razem, absolutnie tego nie żałuję.

Plum Kettle stara się nie wyróżniać z tłumu, co przy jej tuszy jest nie lada zadaniem. Oceniana i nierzadko poniżana, spędza dni w swoim apartamencie, albo okolicznej kawiarence wykonując swoją pracę - odpisując na maile nastolatek - i w ten właśnie sposób oczekuje Wielkiej Chwili - operacji, która sprawi, że zeszczupleje i wreszcie będzie mogła dać dojść do głosu swojemu prawdziwemu „ja”. Nieoczekiwanie w życiu Plum wkracza jednak grupa kobiet, która sprawia że jej perspektywa ulega pewnym modyfikacjom. 

Szukając opinii o „Dietolandzie” bardzo często natraficie na zdanie o tym, że nie jest to kolejna historia o odchudzaniu i o przemianie z brzydkiego kaczątka w łabędzia. I rzeczywiście, jest w tym sporo prawdy, ale równocześnie pragnienie Plum by być szczupłą i atrakcyjną stanowi istotny fragment fabuły. Sarai Walker tworzy gdzieś w tle (zwłaszcza w początkowej części) niesamowicie wstrząsający i na swój sposób poruszający portret kobiety, która czuje się nieakceptowana i odrzucona; która głodzi się i jest w stanie zaryzykować nawet własnym życiem by wpasować się w oczekiwane ramy; i która wstrzymuje się z życiem aż do „magicznej daty”.

Dużo w tej historii takiego przerysowania i jednowymiarowości - że praktycznie nie ma osoby, która nie byłaby przeciwko Plum i która w jakiś sposób (wprost albo za jej plecami) by jej nie poniżała. Absolutnie nie należy też doszukiwać się w tej historii jakiś wzorów i ideałów; wskazówek jak należałoby postąpić - ale też nie taki był chyba zamysł autorki. „Dietoland” obnaża pewne absurdy świata XXI-wieku, a jakiekolwiek morały przemyca gdzieś między wierszami - że nie należy odkładać życia na później; że musimy uczyć się samoakceptacji i że siła tkwi we wsparciu drugiego człowieka (akurat tu: kobiet).

„Dietoland” zdecydowanie ma silny feministyczny wydźwięk - zaczynając od tego, że większość postaci to sylwetki kobiet; a kończąc na tematyce jaką porusza. W moim odczuciu niesamowitą wartość dodaną stanowią krótkie wycinki z gazet dotyczące tzw. „sprawy Jennifer” - mścicielki kobiet, wplecione w historię Plum. Sama „działalność Jennifer”, zgodnie z duchem powieści, jest oczywiście mocno przerysowana, ale historie które wspomina Sarai Walker i tak są absolutnie wstrząsające. Autorce udaje się stworzyć niesamowicie mocny obraz ukazujący niesprawiedliwość świata w jakim żyjemy - kobieta-żołnierz zgwałcona i prawdopodobnie zamordowana przez towarzyszy broni; polityka nagości w mediach; nastolatka zgwałcona przez grupę chłopaków - ośmieszona w internecie i uznana za puszczalską.

Nie potrafię odnieść się do hasła, że „Dietoland” to kobiecy „Fight club”, ale bez wątpienia jest to nietuzinkowa powieść, która idealnie wpasowuje się w aktualny trend na historie feministyczne. Jeśli nie odrzuca Was satyryczny charakter „Dietolandu” i tendencja do pewnej przesady, warto zainteresować się lekturą powieści Sarai Walker.   

Dietoland, Sarai Walker; tłum. Agnieszka Walulik; wydawnictwo W.A.B.; Warszawa 2018 ★★★★☆

A za egzemplarz niespodziankę dziękuję wydawnictwu W.A.B.

Kilka miesięcy temu miałam już okazję czytać powieść autorstwa Jenny Blackhurst. Jej „debiut” na polskim rynku wydawniczym - „Zanim pozwolę Ci wejść” nie był może thrillerem szokującym i zapadającym w pamięci, ale moje wrażenia z lektury były na tyle przyjemne, że z chęcią sięgnęłam po kolejną powieść autorki. „Czarownice nie płoną” znacząco odbiegają klimatem od poprzedniej pozycji, ale pokazują też pewien progres Jenny Blackhurst jako pisarki. Poza tym, doskonale wpisują się w październikową-halloweenową atmosferę.

Imogen Reid wraca po latach w swoje rodzinne strony. Po tym jak straciła prace potrzebuje miejsca, gdzie mogłaby otrzymać świeży start. Razem z mężem wprowadza się do swojego rodzinnego domu, ale już pierwsze chwile spędzone w miasteczku nie wróżą niczego dobrego. Wówczas Imogen po raz pierwszy spotyka Ellie - dziewczynkę, która straciła podczas pożaru całą swoją rodzinę i teraz zamieszkuje u rodziny zastępczej, i którą część mieszkańców wydaje się postrzegać jako wcielenie zła i czarownice. Kobieta od pierwszej chwili czuje dziwną bliskość z Ellie, a kiedy zostaje ona jej podopieczną, postanawia za wszelką cenę pomóc dziewczynce.

Jenny Blackhurst zdecydowanie udaje się od pierwszych stron wykreowanie ciężkiej, niepokojącej atmosfery, gdzie odczuwamy jakieś zbliżające się widmo zagrożenia i w której wyczuwalna jest także pewna dwuznaczność. Autorka pogrywa z czytelnikiem w pewną grę - z jednej strony notorycznie kwestionuje możliwość istnienia jakichkolwiek ponadnaturalnych zdolności, a z drugiej potęgując wrażenie obecności jakichś nienazwanych sił w miasteczku. Trochę obawiałam się kierunku jaki ostatecznie obierze w powieści Jenny Blackhurst, bo, jak być może pamiętacie, wątek paranormalny absolutnie nie przekonał mnie w przypadku „Co kryją jej oczy” Sarah Pinborough, ale w moim odczuciu „Czarownice nie płoną” proponują w tym zakresie całkiem ciekawe rozwiązanie.  

Podobnie jak w przypadku „Zanim pozwolę Ci wejść”, tak i „Czarownice nie płoną” przedstawiają historię z naprzemiennej perspektywy Imogen i Ellie, co jest o tyle dobrym pomysłem, że daje czytelnikowi lepszy pogląd na wydarzenia w miasteczku, jak i relacje która zaczyna łączyć kobietę z dziewczynką i która stanowi istotny fragment powieści. Obie te kreacje w ciekawy sposób się uzupełniają, ale Ellie zdecydowanie stanowi barwniejszą postać. Jest to bowiem bohaterka bardzo niejednoznaczna, budząca w jednej chwili współczucie a w kolejnej - trudny do sprecyzowania lęk. W kontekście postaci Ellie pojawia się ponad to obraz jej relacji z rówieśnikami - uchwycenie bolesnej prawdy, że czasami dzieci bywają okrutne i mogą zadać najwięcej cierpienia.

Wątek zbudowany wokół Imogen nie jest może rozczarowujący, ale cechuje go pewna wtórność. Mamy do czynienia z dojrzałą kobietą, która ma za sobą trudne dzieciństwo i skrywa jakąś tajemnice - jestem przekonana że natrafiliście na ten motyw już w jakimś innym thrillerze. Powieść Jenny Blackhurst pod pewnymi względami broni się jednak w tym zakresie - to właśnie te powodu stanowią doskonałą argumentację dla zaangażowania Imogen w życie dziewczynki. Ostrzegam też, że to ten typ bohaterki z którą trudno sympatyzować przede wszystkim przez wzgląd na sposób w jaki traktuje swojego męża, ale też brak profesjonalizmu i stawianie swojej osoby w centrum uwagi. Nie jest to w moim odczuciu wada powieści, ale wiem że niektórzy z Was preferują czytać o postaciach, z którymi mogą się czuć zżyci.

„Czarownice nie płoną” to lektura, którą czyta się bardzo szybko - głównie przez wzgląd na krótkie rozdziały i pewne uczucie niepewności jakie wywołuje w czytelniku. Jenny Blackhurst tworzy niesamowity klimat a gdzieś między wierszami pisze o rzeczach ważnych i trudnych, no i naprawdę zostawia czytelnika z uczuciem ciarek na plecach. Widzę progres jaki dokonała autorka i tym bardziej nie mogę się doczekać co pokaże dalej. 

Czarownice nie płoną, Jenny Blackhurst; tłum. Izabela Matuszewska; wydawnictwo Albatros; Warszawa 2018 ★★★★☆

A za możliwość lektury jak zwykle dziękuję wydawnictwu Albatros 

Są takie powieści, które bardzo trudno jednoznacznie przypisać do konkretnego gatunku literackiego i przekonałam się o tym kilkakrotnie na przestrzeni ostatnich kilku tygodni. Błędne określenie gatunku, albo nawet nieodpowiednie porównanie do jakiegoś popularnego tytułu może z kolei przyciągnąć nieadekwatną do treści grupę odbiorców i zapewnić falę negatywnych opinii. Taka sytuacja miała miejsce za granicą w przypadku „Rozstania” Katie Katimury, a w pewnym stopniu także u nas w odniesieniu do „Roku we mgle” Michelle Richmond. Zdecydowanie nie jest to bowiem klasyczny thriller.  

Abigail znajduje się u progu całkiem nowego życia - wkrótce ma zostać nie tylko żoną Jake’a, ale też matką dla jego sześcioletniej córeczki Emmy. Wystarcza jednak kilka sekund by zniszczyć wizję ich przyszłego życia. Abigail traci z oczu dziewczynkę dosłownie na chwilę potrzebną do wykonania fotografii - tyle jednak wystarcza by Emma zniknęła bez śladu z plaży. Rozpoczynają się poszukiwania, a równocześnie kobieta rozpaczliwie stara się odtworzyć ostatnie chwile z Emmą, coś co ułatwiłoby jej znalezienie. Co wydarzyło się na plaży?

Punktem wyjścia dla fabuły rzeczywiście jest motyw zaginięcia dziecka, a więc temat, który często przewija się w thrillerach. Ale tak jak wspominałam na wstępie - nie jest to klasyczny przedstawiciel gatunku. Tajemnica zaginięcia Emmy stanowi zaledwie niewielki fragment fabuły, a sporo scen z nią związanych odgrywa się niejako „poza sceną”. Historia jaką opowiada Michelle Richmond jest wyraźnie ukierunkowana na postać narratorki - Abigail. Sporą część powieści stanowią rozwlekłe opisy i to nie tylko takie dotyczące otaczającej kobietę rzeczywistości, ale także rozważań na temat fotografii, pamięci a niekiedy nawet matematyki.

Zaproponowana przez Michelle Richmond narracja jest bardzo specyficzna i ja sama potrzebowałam chwili by do niej przywyknąć - do tego, że bardzo rzadko obserwujemy wydarzenia „bezpośrednio”; że Abigail wspomina tylko pewne wydarzenia i wzbogaca je dziwnymi, czasami nieco nie na miejscu rozważaniami np. obliczając na podstawie wzorów matematycznych w jakim rejonie może znajdować się Emma, biorąc pod uwagę czas od jej zaginięcia i sposób podróżowania potencjalnego porywacza. Trochę przeciwnie niż w przypadku powieści JP Delaney’a, gdzie podobał mi się początek powieści, a rozczarowało zakończenie, zaczęłam jednak doceniać prozę Michelle Richmond.

Na początku rozdziałów często pojawia się wzmianka ile czasu upłynęło od chwili zaginięcia Emmy, co w pewnym sensie zwraca uwagę czytelnika na subtelne zmiany w życiu Abigail i społeczności zaangażowanej w pewnym zakresie w proces poszukiwania. Michelle Richmond pisze o tym w jaki sposób ów wydarzenie wpłynęło na życie kobiety - podkreśla poczucie winy, rozpaczliwe próby odtworzenia feralnego dnia (czasami powodując u czytelnika poczucie wtórności) i powolny rozpad więzi Abigail i Jake’a. I radzi sobie w tym temacie bardzo dobrze. A chociaż wiem, że niektórzy zarzucają autorce „filmowe zakończenie”, jest w nim raczej słodko-gorzki posmak i sama nie chciałabym innego finału.

Nie do końca tego spodziewałam się po lekturze „Roku we mgle”, ale też i nie traktowałbym tego w kategorii wad. To przekonujące i emocjonalne studium kobiety pogrążonej w rozpacz i poczuciu winy. Dobry wybór dla czytelników lubujących się w powieściach obyczajowych z elementem tajemnicy. Ja jestem ciekawa co jeszcze skrywa autorka.  

Rok we mgle, Michelle Richmond; tłum. Krzysztof Uliszewski; wydawnictwo Otwarte; Kraków 2018 ★★★☆☆

Za możliwość lektury dziękuję wydawnictwu Otwarte

Odnoszę wrażenie, że powieść Almy Katsu budziła ogromne zainteresowanie i to nawet jeszcze przed oficjalną premierą. Głód” często figurował w zestawieniach najbardziej wyczekiwanych pozycji tej jesieni i wcale mnie to nie dziwi - już sama obietnica fabuły, nawiązanie do słynnej Wyprawy Donnera, brzmi bowiem fascynująco. Na całe szczęście nie jest to też jeden z tych przypadków, gdzie na obietnicach się kończy - „Głód” zdecydowanie stanowi jedną z najbardziej oryginalnych i ciekawych opowieści, po jakie miałam okazję sięgnąć.

Wyprawa Donnera wyrusza w 1846 roku do Kaliforni w poszukiwaniu lepszego życia i możliwości spełnienia marzeń. Po tygodniach ciężkiej podróży znajdują się jednak na rozdrożu - muszą podjąć decyzję czy obrać dobrze udokumentowaną ścieżkę czy raczej drugą - niezbadaną, ale za to odczuwalnie krótszą. Wybór dokonany przez pioniera wyprawy Donnera stanowi początek tragicznej historii. Zaczyna brakować żywności, narastają konflikty wewnątrz grupy i rozprzestrzenia się dziwna choroba. Klątwa, błędny wybór, a może zwykły pech… Wyprawa Donnera nieubłaganie zmierza do tragicznego finału.

„Głód” jest powieścią inspirowaną historią rzeczywistej wyprawy grupy pionierów do Kaliforni, nazwanej od nazwiska „lidera” Wyprawą Donnera. Alma Katsu zaczerpnęła z historii sylwetki swoich bohaterów (a przynajmniej ich tożsamość) i pewne wydarzenia mające miejsce podczas wyprawy, o których nie wspominam na wypadek gdybyście nie słyszeli wcześniej nic na ten temat. Sama powieść stanowi z kolei swego rodzaju próbę odpowiedzi na pytanie - co mogło wydarzyć się na szlaku żeby doprowadzić do tak tragicznego finału?; i pojawia się tu pewien paranormalny twist. Zastanawiam się czy dla czytelnika, który zna historię Wyprawy Donnera i losy poszczególnych bohaterów, lektura „Głodu” może okazać się interesująca, ale, chociaż nie mogę tego stwierdzić z własnego doświadczenia, wydaje mi się to możliwe - siła powieści     tkwi bowiem nie tylko w fabule.

Sam początek „Głodu” charakteryzuje nieco powolne, niespieszne tempo - Alma Katsu daje czytelnikowi czas na to by poznał nieco sylwetki bohaterów, co jest na tyle przydatne, że mamy do czynienia z licznym gronem postaci i ciągłymi zmianami perspektywy. Przyznaję, że odnalezienie się w historii wymagało ode mnie nieco czasu i skupienia, dalsza lektura jest jednak tego warta. Odrzucając na chwilę na bok kwestię samej wyprawy - Alma Katsu tworzy skomplikowane, niejednoznaczne postacie, za którymi stoją fascynujące, nierzadko poruszające historie. Dotyka też tematu człowieczeństwa - stawia przed uczestnikami wyprawy różne trudności; wyzywa ich do tego by pokazali do czego są zdolni by obronić siebie i swoich bliskich; i pyta o to czy są sytuacje, w których mamy prawo wartościować życie jednego człowieka ponad drugiego i decydować o jego losie.

„Głód” jest lekturą, która powoduje uczucie dyskomfortu. Alma Katsu wbija pewne „szpile” - sprawia, że na krótki moment kwestionujemy własną moralność. Nie wspominając o tym, że jest to powieść miejscami… cóż, ohydna - nie tyle przez swoją graficzność, co sugestywność. Ale posiada też niesamowity klimat. Alma Katsu sprawia, że w trakcie lektury odczuwamy atmosferę niepokoju, rosnącej nieufności, izolacji i czyhającego „z rogiem” zagrożenia.. I chyba właśnie w tym przede wszystkim tkwi siła „Głodu”.

Nie da się ukryć, że „Głód” autorstwa Almy Katsu nie jest lekturą przeznaczoną dla każdego czytelnika. Tematyka poruszona w powieści, jak i sugestywne aluzje sprawiają, że osoby charakteryzujące się pewną wrażliwością w zakresie „niesmacznych obrazów”, raczej powinny wstrzymać się od lektury. Równocześnie jednak uważam, że Alma Katsu nie operuje tymi obrazami bez powodu - że to doskonała lektura dotykająca tematyki człowieczeństwa i moralności; obdarzona niesamowitym klimatem. Ja polecam, zwłaszcza w tym jesienno-halloweenowym okresie, kiedy klimatyczne opowieści mają szczególną wartość.

Głód, Alma Katsu; tłum. Danuta Górska; wydawnictwo Albatros; Warszawa 2018 ★★★★☆

Za możliwość lektury dziękuję wydawnictwu Albatros